. Love.az

Serefli Yukka - Wikipedia - Love.az

Ana Səhifə - Serefli Yukka

Şərəfli yukka (lat. Yucca gloriosa) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin qulançarkimilər fəsiləsinin yukka cinsinə aid bitki növü.

Şərəfli yukka
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Klad:
Diaphoretickes
Ranqsız:
Arxeplastidlər
Aləm:
Bitkilər
Klad:
Streptofitlər
Klad:
Ali bitkilər
Klad:
Çoxsporlu bitkilər
Klad:
Borulu bitkilər
Klad:
Toxumlu bitkilər
Klad:
Çiçəkli bitkilər
Klad:
Birləpəlilər
Dəstə:
Qulançarçiçəklilər
Fəsilə:
Qulançarkimilər
Yarımfəsilə:
Aqavakimilər
Cins:
Yukka
Növ:
Şərəfli yukka
Beynəlxalq elmi adı
  • Yucca gloriosa L., 1753[1][2]
Vikianbarın loqotipi
Şəkil
axtarışı
ITIS  43143
NCBI  1087055
EOL  1083624

Mündəricat

  • 1 Botaniki xarakteristikası
  • 2 Ekologiyası
  • 3 Azərbaycanda yayılması
  • 4 İstifadəsi
  • 5 Sinonimləri
    • 5.1 Homotipik sinonimləri
  • 6 Yarımnövləri
  • 7 İstinadlar
  • 8 Həmçinin bax

Botaniki xarakteristikası

redaktə

Yavaş böyüyür, təbii mühitdə hündürlüyü 2 m-ə çatan, şarşəkilli kol və ya ağac formasını alır. Tək və ya zəif şaxələnmiş, cod və əyri yarpaqlı rozetləri olan ağacşəkilli gövdəsi vardır. Kökümsov gövdəsi yaxşı inkişaf edir, qısadır, torpaşın səthinə yayılır. Yarpaqların uzunluğu 40-50 sm, eni 6-13 mm, ensiz xətvarı, göyümtül-yaşıl kənarları ağ və ya boz rənglidir, liflidir. Cavan yarpaqları düzünə yuxarıya, kənar yarpaqları isə aşağıya əyilir. Bu yarpaqlar bitkinin aşağı hissəsində narın dişli, təpə hissəsində isə bərk sivri uclu olur. Süpürgə çiçək qrupunun hündürlüyü 1-2 m-dir, qol-budaqlıdır, zəngşəkilli çiçəkləri ağ rəngli, qonur və ya yaşılımtıl çalarlı olub, 6-7 sm uzunluqdadır. Aprel-may aylarında çiçək açır. Meyvəsi qutucuqdur, sentyabr-oktyabrda yetışir. Tozlandırıldıqda meyvə əmələ gətirir. Kökdən əmələ gələn pöhrələrlə, toxumlarla, kök zoğları, gövdə və kök qələmləri ilə çoxaldılır.

Ekologiyası

redaktə

Soyuğa, istiyə, quraqlığa davamlıdır. Torpağa tələbkar deyil, hətta qumda bitir. Çox güclü şaxtalarda məhv olur və ya onların mərkəzi tumurcuğu donur və bunun nəticəsində bitki yeraltı stolonlarına görə bərpa olunur və iri kollar əvəzinə bir neçə birillik bitki əmələ gəlir.

Azərbaycanda yayılması

redaktə

2003-cü ildə Mərdəkan dendrarisində introduksiya edilmişdir. Azərbaycanda Lənkəran zonasında, Abşeronda, Gəncədə və bəzi başqa yerlərdə mədəni şəraitdə becərilir.

İstifadəsi

redaktə

Xüsusilə çiçəkləmə dövründə çox dekorativ bitkidir.

Sinonimləri

redaktə

Homotipik sinonimləri

redaktə
  • Yucca gloriosa f. genuina Engelm.

Yarımnövləri

redaktə
  • Yucca gloriosa var. gloriosa
  • Yucca gloriosa var. tristis Carrière

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 319.
  2. ↑ Illustrated Handbook of Succulent Plants: Monocotyledons. / red. U. Eggli, R. Nyffeler 2 2020. S. 391. ISBN 978-3-662-56486-8 doi:10.1007/978-3-662-56486-8

Həmçinin bax

redaktə
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Şərəfli_yukka&oldid=7962905"
LOVE.AZ