 |
 |
Love.az |  |
 |
Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Bu məqalədə heç bir məlumatın mənbəsi göstərilməmişdir. |
WiMAX (Worldwide Interoperability for Microwave Access) — geniş cihaz spektri üçün uzun məsafələrdə universal simsiz rabitəni təmin etmək məqsədilə hazırlanmış telekommunikasiya texnologiyasıdır. WiMAX stansiyalardan və portativ kompüterlərdən tutmuş mobil telefonlara qədər müxtəlif qurğular üçün simsiz internet bağlantısı təqdim edir.
WiMAX texnologiyası ənənəvi simli texnologiyaların mümkün olmadığı ərazilərdə istifadəçilərə genişzolaqlı internet xidməti göstərmək imkanı yaradır. Yüksək keyfiyyətli rabitə və məlumat ötürmə sürəti təmin etməklə, sıx şəhər əraziləri də daxil olmaqla, müxtəlif mühitlərdə effektiv işləyə bilir.
Bu texnologiya "son mil" bağlantılarının qurulması, simsiz çıxış nöqtələrinin yerləşdirilməsi, şirkət filialları arasında şəbəkələrin təşkili və digər rabitə məsələlərinin həlli üçün istifadə olunur.
WiMAX — mikrodalğa texnologiyasına əsaslanan və IEEE 802.16 standartlarına uyğun işləyən naqilsiz rabitə sistemidir. Bu sistem 10 GHz-dən 66 GHz-ə qədər tezlik diapazonunda fəaliyyət göstərir və geniş coğrafi ərazilərdə yüzlərlə istifadəçiyə xidmət göstərmək üçün nəzərdə tutulub.
WiMAX, kompüterləri, mobil telefonları və digər uyğun qurğuları simsiz internetlə təmin edən baza stansiyalardan ibarətdir. Əhatə dairəsi təxminən 50 km, məlumat ötürmə sürəti isə 75 Mbit/s-ə qədərdir. Tipik olaraq, baza stansiyalar binaların damında və ya yüksək nöqtələrdə yerləşdirilir. İstifadəçi tərəfdə isə WiMAX qəbulediciləri (Customer Premises Equipment — CPE), proqramla təchiz edilmiş noutbuklar və fərdi kompüterlər istifadə olunur.
WiMAX rabitə prosesi iki mərhələdən ibarətdir:
İstifadəçilərlə baza stansiya arasında rabitə çox nöqtəli (point-to-multipoint) olsa da, baza stansiyalar arasında əlaqə birbaşa görüş xətti (line-of-sight) ilə nöqtədən-nöqtəyə (point-to-point) formatda qurulur.
WiMAX sistemində məlumat ötürülməsi üçün OFDM (Orthogonal Frequency Division Multiplexing — Ortoqonal tezlik bölməli çoxlama) texnologiyasından istifadə edilir. OFDM digər naqilsiz rabitə üsulları ilə müqayisədə daha dayanıqlı və məhsuldardır.
- Sabit WiMAX versiyasında 256 FFT əsaslı OFDM-dən istifadə olunur. Burada 256 altdaşıyıcıdan 192-si məlumat ötürür, 8-i kanal təyini üçün, digərləri isə qoruyucu boşluq üçün istifadə edilir. - Mobil WiMAX versiyasında FFT uzunluğu 128-dən 2048 bit-ə qədər dəyişə bilər. Burada altdaşıyıcılararası məsafə 10,94 kHz olaraq sabit saxlanılır. Bu, simvol vaxtının sabit qalmasına imkan verir.
Mobil WiMAX həm yuxarı, həm də aşağı xətt üzrə altkanal yarada bilir. Bu altkanallar OFDMA (Orthogonal Frequency Division Multiple Access) texnologiyası vasitəsilə fərqli istifadəçilərə təyin olunur.
1. Uzun əhatə dairəsi: 50 km-ə qədər məsafə və 7400 km²-lik sahəni əhatə edə bilir. 2. Yüksək zolaq genişliyi: Tək bir baza stansiyası ilə yüzlərlə istifadəçiyə 40 Mbit/s sürətlə xidmət göstərilə bilər. 3. Aşağı xərc: Baza stansiyanın qurulması təqribən 20 min ABŞ dolları təşkil edir, bu isə digər texnologiyalarla müqayisədə daha ucuzdur.
1. Yüksək enerji sərfi: WiMAX yüksək güc tələbatına malikdir. 2. Görüş xətti tələbi: 10 km-dən uzun məsafələrdə məlumat ötürülməsi üçün birbaşa görüş xətti tələb olunur.
WiMAX-dan əvvəl naqilsiz internet xidmətləri əsasən IEEE 802.11 standartlarına uyğun Wi-Fi texnologiyası ilə təmin olunurdu. WiMAX daha geniş zolaq genişliyi təqdim etsə də, 3G texnologiyaları ilə müqayisədə mobil xüsusiyyətləri zəifdir. Bununla belə, WiMAX sabit və yarım-mobil istifadəçilərə yüksək sürətli internet təmin etməkdə üstündür. Wi-Fi texnologiyası isə QoS (xidmət keyfiyyəti) parametrlərini dəstəkləmədiyi üçün bəzi tətbiqlərdə məhdudiyyət yaradır.
 |
 |
LOVE.AZ |  |
 |
|
