 |
 |
Love.az |  |
 |
Şorvud (ing. Shorewood) — Amerika Birləşmiş Ştatlarının Viskonsin ştatının Miluoki dairəsində yerləşən kənd. Miluoki şəhərinin bir hissəsi olan Miluoki şəhərətrafı ərazisidir. 2020-ci il siyahıyaalınmasına görə əhalinin sayı 13,859 nəfər idi.
| Şorvud | |
|---|---|
 | |
|
43°05′30″ şm. e. 87°53′11″ q. u.HGYO |
|
| Ölkə | |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Yaradılıb | 1900 |
| Sahəsi | |
| Hündürlük | 207 ± 1 m |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Poçt indeksi | 53211 |
| Rəsmi sayt | |
 |
|
XIX əsrin əvvəllərində ilk ağdərili məskunlaşanlar yerləşən zaman,[4] Şorvud ərazisi yerli amerikalılar, o cümlədən Menomini, Potavatomi və Sauk tayfaları tərəfindən idarə olunurdu. Amerika Birləşmiş Ştatlarının Federal Hökuməti 1832-ci ildə Vaşinqton Müqaviləsi vasitəsilə bu torpaqları Menomini xalqından almışdır.[5][6]
Bu ərazi 1835-ci ildə Miluoki şəhərinin bir hissəsi kimi təşkil olunmuşdur. 1830-cu illərin ortalarında məskunlaşanlar gəldikdə, buranı sıx meşəlik ərazi kimi tapdılar. Miluoki çayının şərq sahilində iki mişar zavodu (dəyirman) inşa etdilər və bu zavodların ətrafında formalaşan qeyri-rəsmi məntəqə Mexaniksvill kimi tanınmağa başladı.[7] Lakin 1837-ci il böhranı zamanı hər iki zavod bağlandı. Tomas Ber, bölgənin ilk daimi ağdərili məskunlaşanı, 1841-ci ildə gəlib Miluoki çayının şərqində 90 akr əkin sahəsi satın almışdır.
1850-ci illərdə bölgədə başqa bir qeyri-rəsmi məntəqə — Humboldt məskunlaşdı. Humboldtun sənaye bazasına kağız fabriki və dəyirman daxil idi. 1870-ci illərdən etibarən bölgənin iqtisadiyyatı müxtəlifləşməyə başladı. 1873-cü ildə İttifaq Şimal-Qərb Dəmir Yolu indiki Şorvud ərazisindən keçən dəmiryolu xəttini çəkdi. Bu, Miluoki Sement Şirkəti də daxil olmaqla yerli müəssisələr üçün böyük inkişaf gətirdi. Şirkət 1876-cı ildə çayın sahilində əhəngdaşı hasil etməyə başladı. Şirkətin ətrafında formalaşan yaşayış məntəqəsi Sementvil adlanırdı və 1909-cu ildə mədən işləri dayandırılana qədər inkişaf etdi.
1872-ci ildə indiki Şorvudun cənub-qərb hissəsində "Lueddemann's-on-the-River" adlı kurort açıldı. Əvvəlcə çay gəmiləri, sonra isə qatarlarla əlçatan olan bu kurort bölgədə 1872-1916-cı illər arasında fəaliyyət göstərən ilk pivə bağlarından və əyləncə parklarından biri oldu. 1900-cü ildə açılan "Coney Island" əyləncə parkı xüsusilə mübahisəli idi və Şorvudun kənd kimi rəsmi tanınmasında mühüm rol oynadı. Parkda yüksək səsli musiqi, elektrik işıqları və roller-coaster (attraksion) var idi.
Bəzi yerli sakinlər Miluoki şəhərindən yeni qurulmuş elektrik dəmiryolu xətləri ilə gələn qonaqların yaratdığı səs-küydən, işıqdan və qarışıqlıqdan narazı idilər. Onlar həmçinin Miluoki Şəhəri tərəfindən toplanan lisenziya haqlarının əyləncə parkına fəaliyyət icazəsi verməsinə etiraz edirdilər.[8] Bundan əlavə, Şorvudun yolları qonşu Miluoki şəhərinə nisbətən pis vəziyyətdə idi. Şəhərətrafı ərazidən, o cümlədən "Coney Island" parkından toplanan vergilər Miluoki qəsəbəsinin ümumi xərclərinə yönəldildiyi üçün yerli sakinlər həyat səviyyələrinin artırılması üçün bu vəsaitin geri qaytarılmasını tələb edirdilər.
Nəticədə, yerli əhali kənd kimi müstəqil tanınmaq üçün səs verdi və "East Milwaukee" kəndi 1900-cü ilin avqustunda rəsmi olaraq quruldu. O dövrdə kəndin cəmi 300 nəfər əhalisi var idi.
1900-cü illərin əvvəllərində kənd Miluoki şəhərinin tramvay şəhərətrafı kimi inkişaf etdi. İctimai nəqliyyat sakinlərə şəhərə asanlıqla gedib-gəlməyə imkan yaradırdı. Kəndin mərkəzi Oakland prospekti və Eytvoter yolu (indiki ing. Capitol Drive) boyunca tramvay xətləri ətrafında formalaşdı.[10]
Bundan əlavə, Miluokinin varlı sakinləri kəndin şərq hissəsində, Dreyv çayı boyunca və Miçiqan gölünə baxan təpəlikdə malikanələr tikməyə başladılar. Əhali 1913-cü ilə qədər 1,255 nəfərə çatdı və 1910-cu illərdə bələdiyyə infrastrukturu yaxşılaşdırıldı.[11] Buraya asfalt yollar, səkilər, qaz kəmərləri və küçə nişanları daxil idi. 1917-ci ildə kəndin adı Şərqi Miluokidən Şorvuda dəyişdirildi.
1920-ci illərdə Şorvud sürətlə böyüdü, əhalisi 1920-ci ildə 2,650 nəfərdən 1930-cu ildə 13,479 nəfərə qədər dörd dəfə artdı. Bu dövrdə ildə təxminən 200 yeni ev tikilirdi. Memar Aleksandr Eşvayler və Arnold F. Meyer & Co. şirkəti tərəfindən Fleqq sistemi evləri tikildi. Frenk Lloyd Raytın 1914-1917-ci illərdə köməkçisi olmuş memar Rassel Barr Uilyamson 1918-1929-cu illərdə Şorvudda ən azı 16 ev dizayn etmişdir.[12]
1928-ci ildə kəndin seçilmiş idarə heyəti tam ştatlı kənd meneceri işə götürdü və Şorvud o vaxtdan bəri şura-menecer idarəetmə sistemini qoruyub saxlayır.[13]
Şorvudun təhsil sistemi də 1920-ci illərdə genişləndi və filosof Con Dyuinin ideyalarından təsirləndi.
İkinci Dünya Müharibəsindən sonra kəndin tarixi əhalisi zirvəyə çatdı, 16,000 nəfəri keçdi. 1960-cı illərdən etibarən şəhərsalma və yenidənqurma layihələri həyata keçirildi, lakin əhali tədricən azaldı və 2010-cu ilə qədər təxminən 13,000 nəfərə qədər düşdü.[14]
 |
 |
LOVE.AZ |  |
 |
|
