. Love.az

Ag Jasmin - Wikipedia - Love.az

Ana Səhifə - Ag Jasmin

Ağ jasmin (lat. Jasminum officinale) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin zeytunkimilər fəsiləsinin jasmin cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU D2. Azərbaycanın nadir növüdür.

Ağ jasmin
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Klad:
Diaphoretickes
Ranqsız:
Arxeplastidlər
Aləm:
Bitkilər
Klad:
Streptofitlər
Klad:
Ali bitkilər
Klad:
Çoxsporlu bitkilər
Klad:
Borulu bitkilər
Klad:
Toxumlu bitkilər
Klad:
Çiçəkli bitkilər
Klad:
Evdikotlar
Klad:
Bazal evdikotlar
Klad:
Superasteridlər
Klad:
Asteridlər
Klad:
Lamidlər
Dəstə:
Dalamazçiçəklilər
Fəsilə:
Zeytunkimilər
Triba:
Jasminkimilər
Cins:
Jasmin
Növ:
Ağ jasmin
Beynəlxalq elmi adı
  • Jasminum officinale L., 1753[1]
Vikianbarın loqotipi
Şəkil
axtarışı
ITIS  503238
NCBI  126433
EOL  487209

Mündəricat

  • 1 Təbii yayılması
  • 2 Botaniki təsviri
  • 3 Ekologiyası
  • 4 Azərbaycanda yayılması
  • 5 İstifadəsi
  • 6 Sayı və tendensiyası
  • 7 Məhdudlaşdırıcı amillər
  • 8 Mühafizə tədbirləri
  • 9 Sinonimləri
    • 9.1 Homotipik sinonimləri
    • 9.2 Heterotipik sinonimləri
  • 10 İstinadlar
  • 11 Həmçinin bax

Təbii yayılması

redaktə

Asiya, Aralıq dənizi ölkələri, Çinin şimalı, Zaqafqaziyada geniş yayılmışdır. Pakistanın milli çiçəyidir.

Botaniki təsviri

redaktə

Ağ jasminin hündürlüyü təxminən 3 m-ə çatır. Uzun gövdələri 5-9 xırda, mürəkkəb yarpaqlardan ibarətdir. Çiçəkləri zoğların uclarında çiçək qruplarına yığılmışdır. Bu növ martdan maya qədər, diametri 5 sm olan gözəl, ağ və ətirli çiçəklərlə örtülü olur. Onun çiçək qruplarının uzunluğu 5-8 sm-dir. Giləmeyvələri qaradır.

Ekologiyası

redaktə

Parlaq, günəşli yerdə yaxşı bitir. Oduncaqlı gövdələri möhkəmdir, lakin küləkdən qorunan yerə əkmək və soyuqdan qorumaq lazımdır. Yayda bitki 20-240C temperaturda daha yaxşı inkişaf edir. Yazda və yayda bol, qışda isə az suvarılmalıdır. Vegetasiya dövründə bir və ya iki həftədən bir kompleks, universal gübrə verilir. Ağ jasmin qidalı, kompostlu torpağa üstünlük verir. Bitkilər çiçəkləmə qurtardıqdan sonra köçürülür. Xəstəliklərə çox davamlı bitkidir və zərərvericilərlə (mənənə ilə) az yoluxur.

Azərbaycanda yayılması

redaktə

Dendroloji parkda introduksiya edilmişdir, bir çox rayonda mədəni şəraitdə becərilir. Yabani vəziyyətdə isə Lənkəran dağlarında rast gəlinir.

İstifadəsi

redaktə

Tərkibində efir yağı vardır, aromaterapiyada, dermotologiyada, antiseptik xüsusiyyətlərinə görə soyuqdəymədə istifadə olunur.

Sayı və tendensiyası

redaktə

Populyasiyanın ehtiyatı azdır, lakin əhəmiyyətli dərəcədə dəyişilmir.

Məhdudlaşdırıcı amillər

redaktə

Antropogen təsirlərdir (otarılma, tapdalanma).

Mühafizə tədbirləri

redaktə

Qorunma tədbirləri hazırda aparılmır.

Sinonimləri

redaktə

Homotipik sinonimləri

redaktə
  • Jasminum viminale Salisb.
  • Jasminum vulgatius Lam.

Heterotipik sinonimləri

redaktə
  • Jasminum affine Royle ex Lindl.
  • Jasminum ochroleucum Bosse
  • Jasminum officinale var. acutum Stokes
  • Jasminum officinale f. affine (Royle ex Lindl.) Rehder
  • Jasminum officinale var. affine (Royle ex Lindl.) G.Nicholson
  • Jasminum officinale var. argenteovariegatum Weston
  • Jasminum officinale f. aureovariegatum (Weston) Rehder
  • Jasminum officinale var. aureovariegatum Weston
  • Jasminum officinale var. aureum Bean
  • Jasminum officinale var. bosphoricum K.Koch
  • Jasminum officinale var. piliferum P.Y.Pai
  • Jasminum officinale var. pumilum Stokes
  • Jasminum officinale var. tenuifolium Stokes
  • Jasminum officinale var. tibeticum C.Y.Wu

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 7.

Həmçinin bax

redaktə
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Ağ_jasmin&oldid=7858545"
LOVE.AZ