. Love.az

Afrika Ittifaqi - Wikipedia - Love.az

Ana Səhifə - Afrika Ittifaqi

Afrika İttifaqı — 55 Afrika ölkəsini birləşdirən beynəlxalq təşkilat, Afrika Birliyi Təşkilatının hüquqi varisi. 9 iyul 2002-ci il tarixində yaradılmışdır. 2011-ci ilin yanvar ayında Azərbaycan Aİ-də müşahidəçi statusu əldə etmişdir.

Afrika İttifaqı
Aİ
ərəb. الاتحاد الأفريقي‎
fr. Union africaine
ing. African Union
isp. Unión Africana
port. União Africana
suah. Umoja wa Afrika
Yaranma tarixi 9 sentyabr 1999
Rəsmi dili
  • ingilis dili[1][2][…],
  • ərəb dili[1][2][…],
  • fransız dili[1][2][…],
  • portuqal dili[1][2][…],
  • Afrika dilləri[1][2][…],
  • ispan dili,
  • Suahili
Mərkəzi
  • Əddis-Əbəbə
  • Yohannesburq
au.int
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Üzv dövlətlər

redaktə

 Üzvlüyü dondurulub  Üzvlükdən çıxarılıb

Bayrağı
 Adı
 Qəbul olunma
 Əhali sayı
 Sahəsi (km²)
 Paytaxtı
 Qeyd
  Əlcəzair 25 may 1963 &&&&&&&033769669.&&&&&033.769.669 &&&&&&&&02381741.&&&&&02.381.741 Əlcəzair
  Anqola 11 fevral 1975 &&&&&&&016941000.&&&&&016.941.000 &&&&&&&&01246700.&&&&&01.246.700 Luanda
  Benin 25 may 1963 &&&&&&&&06769914.&&&&&06.769.914 &&&&&&&&&0112622.&&&&&0112.622 Porto-Novo
1975-dək Daqomeya adlanıb.
Şablon:Flaqifikasiya/BOT Botsvana 31 oktyabr 1966 &&&&&&&&01639833.&&&&&01.639.833 &&&&&&&&&0600370.&&&&&0600.370 Qaborone
  Burkina-Faso 25 may 1963 &&&&&&&013228000.&&&&&013.228.000 &&&&&&&&&0274000.&&&&&0274.000 Uaqaduqu
1984-dək Yuxarı Volta Respublikası.
  Burundi 25 may 1963 &&&&&&&&03589434.&&&&&03.589.434 &&&&&&&&&&027830.&&&&&027.830 Bujumbura
  Qabon 25 may 1963 &&&&&&&&01454867.&&&&&01.454.867 &&&&&&&&&0267745.&&&&&0267.745 Librevil
  Qambiya oktyabr 1965 &&&&&&&&01700000.&&&&&01.700.000 &&&&&&&&&&010380.&&&&&010.380 Banjul
  Qana 25 may 1963 &&&&&&&023000000.&&&&&023.000.000 &&&&&&&&&0238535.&&&&&0238.535 Akkra
  Qvineya 25 may 1963 &&&&&&&010211437.&&&&&010.211.437 &&&&&&&&&0245857.&&&&&0245.857 Konakri
23 oktyabr 2008-ci ildə hərbi çevrilişlə əlaqədar
üzvlüyü dondurulmuş, 2010-cu ilin sonlarında
prezident seçkilərindən sonra bərpa olunmuşdur.
  Qvineya-Bisau 19 noyabr 1973 &&&&&&&&01586000.&&&&&01.586.000 &&&&&&&&&&036544.&&&&&036.544 Bisau
Ölkədəki dövlət çevrilişindən sonra 17 aprel
2012-ci ildə üzvlüyü dondurulmuşdur.
  Konqo Demokratik Respublikası 25 may 1963 &&&&&&&062600000.&&&&&062.600.000 &&&&&&&&02344858.&&&&&02.344.858 Kinşasa
1971-dən 1997-dək Zair Respublikası.
Mərakeş 1984-cü ildə Saxara Ərəb Demokratik
Respublikasının təşkilata üzv qəbul edilməsinə
etiraz olaraq təşkilatı tərk etməsindən sonra,
onunla müttəfiq olan Zair də 1984–1986-cı illərdə
ABT-ni boykot etmişdir.
  Cibuti 27 iyun 1977 &&&&&&&&&0496374.&&&&&0496.374 &&&&&&&&&&023200.&&&&&023.200 Cibuti
  Misir[3] 25 may 1963 &&&&&&&075500662.&&&&&075.500.662 &&&&&&&&01002450.&&&&&01.002.450 Qahirə
  Zambiya 16 dekabr 1964 &&&&&&&011668000.&&&&&011.668.000 &&&&&&&&&0752618.&&&&&0752.618 Lusaka
  Qərbi Sahara 22 fevral 1982 &&&&&&&&&0267405.&&&&&0267.405 &&&&&&&&&0266000.&&&&&0266.000 Əl Əyun (formal), Bir-Lelu (faktiki)
Səhravi Ərəb Demokratik Respublikası (SƏDR)
Qərbi Saxaranın kiçik bir hissəsini nəzarətdə saxlasa da,
bütün əraziyə iddia edir.
SƏDR hazırda 54 dövlət tərəfindən tanınır
və təşkilata qəbul olunduğu dövrdə Aİ-nin üzvlərinin
əksər hissəsi tərəfindən tanınırdı.
  Zimbabve iyun 1980 &&&&&&&013349000.&&&&&013.349.000 &&&&&&&&&0390757.&&&&&0390.757 Xarare
  Kabo-Verde 18 iyul 1975 &&&&&&&&&0503000.&&&&&0503.000 &&&&&&&&&&&04033.&&&&&04.033 Praya
  Kamerun 25 may 1963 &&&&&&&017795000.&&&&&017.795.000 &&&&&&&&&0475442.&&&&&0475.442 Yaunde
  Keniya 13 dekabr 1963 &&&&&&&037953840.&&&&&037.953.840 &&&&&&&&&0580367.&&&&&0580.367 Nayrobi
  Komor adaları 18 iyul 1975 &&&&&&&&&0798000.&&&&&0798.000 &&&&&&&&&&&02235.&&&&&02.235 Moroni
  Konqo 25 may 1963 &&&&&&&&03999000.&&&&&03.999.000 &&&&&&&&&0342000.&&&&&0342.000 Brazzavil
  Kot-d’İvuar 25 may 1963 &&&&&&&018373060.&&&&&018.373.060 &&&&&&&&&0322460.&&&&&0322.460 Yamusukro
1986-dək Kot-d’İvuar.
Ölkə daxilindəki hakimiyyət böhranı ilə əlaqədar
2010-cu ilin sonlarından 2011-ci ilin aprelinədək
ölkənin Aİ-dəki üzvlüyü dondurulmuşdur.
  Lesoto 31 oktyabr 1966 &&&&&&&&01795000.&&&&&01.795.000 &&&&&&&&&&030355.&&&&&030.355 Maseru
  Liberiya 25 may 1963 &&&&&&&&03489072.&&&&&03.489.072 &&&&&&&&&0111369.&&&&&0111.369 Monroviya
  Liviya 25 may 1963 &&&&&&&&06173579.&&&&&06.173.579 &&&&&&&&01759541.&&&&&01.759.541 Tripoli
  Mavriki avqust 1968 &&&&&&&&01264866.&&&&&01.264.866 &&&&&&&&&&&02040.&&&&&02.040 Port-Lui
  Mavritaniya 25 may 1963 &&&&&&&&03069000.&&&&&03.069.000 &&&&&&&&01030700.&&&&&01.030.700 Nuakşot
Hərbi çevrilişlərlə əlaqədar olaraq 4 avqust 2005-dən
11 mart 2007-dək və 6 avqust 2008-dən 18 iyul
2009-dək ölkənin təşkilatda üzvlüyü dondurulmuşdur.
  Madaqaskar 25 may 1963 &&&&&&&020042551.&&&&&020.042.551 &&&&&&&&&0587041.&&&&&0587.041 Antananarivu
Ölkədəki siyasi böhranla əlaqədar olaraq dekabr 2001-dən
10 iyul 2003-dək və 20 mart 2009-dan
etibarən ölkənin təşkilatda üzvlüyü dondurulmuşdur.
  Malavi 13 iyul 1964 &&&&&&&013931831.&&&&&013.931.831 &&&&&&&&&0118484.&&&&&0118.484 Lilonqve
  Mali 25 may 1963 &&&&&&&011995402.&&&&&011.995.402 &&&&&&&&01240192.&&&&&01.240.192 Bamako
Dövlət çevrilişi ilə əlaqədar
23 mart 2012-dən etibarən
ölkənin təşkilatda üzvlüyü dondurulmuşdur.
  Mərakeş 25 may 1963 &&&&&&&031352000.&&&&&031.352.000 &&&&&&&&&0446550.&&&&&0446.550 Rabat
1982-ci ildə təşkilata üzv qəbul edilmiş
Səhravi Ərəb Demokratik Respublikasının təşkilatdan
çıxarılmayacağına dair qərara etiraz olaraq
12 noyabr 1984-də təşkilatda üzvlükdən
imtina etmişdir.
  Mozambik 18 iyul 1975 &&&&&&&021397000.&&&&&021.397.000 &&&&&&&&&0801590.&&&&&0801.590 Maputu
  Namibiya iyun 1990 &&&&&&&&02088669.&&&&&02.088.669 &&&&&&&&&0825418.&&&&&0825.418 Vindhuk
  Niger 25 may 1963 &&&&&&&013272679.&&&&&013.272.679 &&&&&&&&01267000.&&&&&01.267.000 Niamey
18 fevral 2010-cu ildəki dövlət
çevrilişindən sonra üzvlüyü dondurulmuş,
16 mart 2011-ci ildə prezident
seçkilərindən sonra bərpa edilmişdir
  Nigeriya 25 may 1963 &&&&&&0154729000.&&&&&0154.729.000 &&&&&&&&&0923768.&&&&&0923.768 Abuca
  Ruanda 25 may 1963 &&&&&&&010186063.&&&&&010.186.063 &&&&&&&&&&026798.&&&&&026.798 Kiqali
  San-Tome və Prinsipi 18 iyul 1975 &&&&&&&&&0157000.&&&&&0157.000 &&&&&&&&&&&&0964.&&&&&0964 San-Tome
  Esvatini 24 sentyabr 1968 &&&&&&&&01141000.&&&&&01.141.000 &&&&&&&&&&017364.&&&&&017.364 Mbabane
  Seyşel adaları 29 iyun 1976 &&&&&&&&&&082247.&&&&&082.247 &&&&&&&&&&&&0451.&&&&&0451 Viktoriya
  Seneqal 25 may 1963 &&&&&&&011658000.&&&&&011.658.000 &&&&&&&&&0196723.&&&&&0196.723 Dakar
  Somali 25 may 1963 &&&&&&&&09558666.&&&&&09.558.666 &&&&&&&&&0637661.&&&&&0637.661 Moqadişo
  Sudan 25 may 1963 &&&&&&&030894000.&&&&&030.894.000 &&&&&&&&01886068.&&&&&01.886.068 Xartum
  Syerra-Leone 25 may 1963 &&&&&&&&06294774.&&&&&06.294.774 &&&&&&&&&&071740.&&&&&071.740 Fritaun
  Tanzaniya 16 yanvar 1964 &&&&&&&040000000.&&&&&040.000.000 &&&&&&&&&0945203.&&&&&0945.203 Dodoma
25 may 1963-dən 26 aprel 1964-dək
Tanqanika və Zənzibarla təmsil olunmuşdur;
26 aprel 1964-də bu dövlətlər
Birləşmiş Tanqanika və Zənzibar Respublikası
adlı vahid dövlətdə birləşdilər. Həmin il
1 noyabrda o, Tanzaniya adlandırıldı.
  Toqo 25 may 1963 &&&&&&&&06585000.&&&&&06.585.000 &&&&&&&&&&056785.&&&&&056.785 Lome
Ölkə daxilindəki siyasi böhranla əlaqədar
25 fevral 2005dən 4 may 2005-dək
üzvlüyü dondurulmuşdur.
  Tunis 25 may 1963 &&&&&&&010327800.&&&&&010.327.800 &&&&&&&&&0163610.&&&&&0163.610 Tunis
  Uqanda 25 may 1963 &&&&&&&030900000.&&&&&030.900.000 &&&&&&&&&0241038.&&&&&0241.038 Kampala
  Mərkəzi Afrika Respublikası 25 may 1963 &&&&&&&&04216666.&&&&&04.216.666 &&&&&&&&&0622984.&&&&&0622.984 Bangi
  Çad 25 may 1963 &&&&&&&010780600.&&&&&010.780.600 &&&&&&&&01284000.&&&&&01.284.000 Ncamena
  Ekvatorial Qvineya 12 oktyabr 1968 &&&&&&&&&0504000.&&&&&0504.000 &&&&&&&&&&028051.&&&&&028.051 Malabo
  Eritreya 24 may 1993 &&&&&&&&04401009.&&&&&04.401.009 &&&&&&&&&0117600.&&&&&0117.600 Əsməra
20 noyabr 2009-da Aİ-nin Somalidə
hakimiyyəti dəyişməyə çalışan islamçılara dəstək
verdiyi üçün Eritreyaya qarşı sanksiyalar tətbiq etməsi
üçün BMT TŞ-yə etdiyi müraciətdən sonra
Eritreya öz səfirlərini təşkilatdan geri çağırmış və
ölkənin təşkilatdakı üzvlüyü faktiki olaraq
dondurulmuşdur. 2011-ci ilin aprelində təşkilatda
üzvlüyü bərpa olunmuşdur.[4].
  Efiopiya 25 may 1963 &&&&&&&085254090.&&&&&085.254.090 &&&&&&&&01104300.&&&&&01.104.300 Əddis-Əbəbə
  CAR 6 iyun 1994 &&&&&&&047900000.&&&&&047.900.000 &&&&&&&&01221037.&&&&&01.221.037 Pretoriya
  Cənubi Sudan 28 iyul 2011 &&&&&&&&08260490.&&&&&08.260.490 &&&&&&&&&0619745.&&&&&0619.745 Cuba
Ümumi - &&&&&&0929543549.&&&&&0929.543.549 &&&&&&&029888364.&&&&&029.888.364 -
Mərakeşin göstəriciləri daxil edilməyib.

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ 1 2 3 4 5 https://web.archive.org/web/20170211155219/https://www.au.int/web/en/constitutive-act.
  2. ↑ 1 2 3 4 5 http://www.au.int/en/treaties/protocol-amendments-constitutive-act-african-union.
  3. ↑ "Африканский Союз приостановил членство Египта". 2013-07-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-09-13.
  4. ↑ "Eritrea: Nation Appoints AU Envoy in Ethiopia". 2011-01-20. 2011-06-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-05-09.

Həmçinin bax

redaktə
Afrika haqqında olan bu məqalə bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Afrika_İttifaqı&oldid=7261580"
LOVE.AZ