. Love.az

Burbon Parmali Izabella Avstriya Hersoginasi - Wikipedia - Love.az

Ana Səhifə - Burbon Parmali Izabella Avstriya Hersoginasi

Burbon-Parmalı İzabella (fr. Isabelle-Marie-Louise-Antoinette de Bourbon-Parme; 31 dekabr 1741[1][2][…], Madrid – 27 noyabr 1763[1][2][…], Vyana[3]) — Parma hersoqu İnfant Filippin qızı, Avstriya hersoginası. Avstriya hersoqu Jozeflə evlənərək Avstriya hersoginası və Bohemiya-Macarıstan taxtının varisi oldu. Ancaq erkən ölümü səbəbilə heç vaxt imperatriça ola bilmədi.

Burbon-Parmalı İzabella
alm. Isabella von Bourbon-Parma‎
Avstriya hersoginası
6 oktyabr 1760 – 27 noyabr 1763
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı Isabella Maria Luisa Antonietta Ferdinanda Giuseppina Saveria Dominica Giovanna von Bourbon-Parma
Doğum tarixi 31 dekabr 1741(1741-12-31)[1][2][…]
Doğum yeri
  • Madrid, Madrid vilayəti[d], İspaniya
Vəfat tarixi 27 noyabr 1763(1763-11-27)[1][2][…] (21 yaşında)
Vəfat yeri
  • Vyana, Habsburq monarxiyası[3]
Vəfat səbəbi Təbii çiçək
Atası İnfant Filipp[2]
Anası Luiza Yelizaveta (Parma hersoginası)[2]
Həyat yoldaşı
  • II İosif (1760–1763)
Təltifləri Ulduzlu Xaç ordeni (Avstriya-Macarıstan)
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mündəricat

  • 1 Həyatı
  • 2 Övladları
  • 3 Qalereya
  • 4 Mənbə
    • 4.1 Ədəbiyyat
    • 4.2 İstinadlar

Həyatı

redaktə

31 dekabr 1741-ci ildə Madriddə dünyaya gəldi. Atası İspaniya kralı V Filippin oğlu Parma hersoqu İnfant Filipp, anası isə Fransa kralı XV Lüdovikin qızı Luiza Yelizavetadır. 7 yaşınadək Madriddə nənəsi İzabella Farnezenin yanında qalan İzabellanın anasıyla münasibətləri soyuq idi. Atası isə hələ iki aylıq ikən Avstriya irsi uğrunda müharibə səbəbilə ölkədən getmişdi və uzun müddət övladını görə bilmədi. Nəhayət Axen sülhünə (1748) əsasən, İspaniya krallığı Parma, Pyaçentsa və Qvastalla mülklərinə sahibləndilər. Babası olan Fransa kralı XV Lüdovikin təzyiqi ilə bütün bu mülklər atası infant Filippə verildi. Beləcə, İzabella Parma şahzadəsi ünvanı aldı.

6 yanvar 1749-cu ildə Parmaya getmədən öncə anasıyla birlikdə Fransaya getdi və 18 oktyabradək Versal sarayında yaşadı. Burada babası XV Lüdovik və kraliça Mariya Leşşinski tərəfindən sevgiylə qarşılandı. 20 noyabrda Parmaya gələn İzabella burada mükəmməl şəkildə təlim-tərbiyə gördü. Anası Luiza Yelizaveta və Müqəddəs Roma imperatriçası Mariya Terezanın səyləriylə 1759-cu ildə Avstriya hersoqu Jozeflə nişanlandı. Ancaq anasının ani ölümü səbəbilə toy təxirə salındı. Bu müddət ərzində alman dilini öyrəndi.

1760-cı ilin sonlarında Vyanaya göndərilən İzabella 1 oktyabrda Vyanaya çatdı və burada qaynatası Müqəddəs Roma imperatoru I Fransisk tərəfindən qaşılandı. Cütlüyün toy mərasimi isə 6 oktyabrda Vyanadakı Avqustino kilsəsində baş tutdu. Toy şənlikləri günlərcə davam edən cütlüyün ilk övladı isə 20 mart 1762-ci ildə dünyaya gəldi. Ancaq ard-arda baş verən 2 hamiləliyi yarımçıq qaldı və övladlarını itirməsi səbəbilə ağır depresiyaya düşdü. Bu illər ərzində baldızı Mariya Kristina ilə aralarında homoseksual bir münasibət olması barədə şayələr yayıldı.

Yay aylarını Şönbrunn sarayında keçirən imperator ailəsi 1763-cü ilin payızında Vyanaya qayıtdı. O əsnada İzabella 6 aylıq hamilə idi və əkiz övlad dünyaya gətirəcəyinə inanılırdı. Ancaq Vyanaya döndükdən 4 gün sonra - 18 noyabrda hərarəti artdı və Vyana yaxınlığında yayılan çiçək xəstəliyinə yoluxduğu aşkarlandı. Çox keçmədən 22 noyabrda bir qız uşağı dünyaya gətirdi. Mariya Kristina adı verilən körpə həmin gün vəfat etdi. Doğuşun ardından özünü toplamağa çalışan İzabella 27 noyabrda vəfat etdi. Cənazəsi yayılan epidemiya səbəbilə mumyalanmadan İmperial Kriptə dəfn olundu.

Övladları

redaktə

3 illik evliliyi boyunca 4 dəfə hamilə qaldığı bilinsə də, bunlar ikisi tamamlanmadı. Digər iki hamiləliyində qız uşaqları dünyaya gəlsə də, bunlardan heç biri yetkinlik yaşına çata bilmədi.

  • Mariya Tereza (1762-1770)
  • Tamamlanmayan hamiləllik (avqust 1762)
  • Tamamlanmayan hamiləllik (yanvar 1763)
  • Mariya Kristina (22 noyabr 1763)

Qalereya

redaktə
  •  
    Burbon-Parmalı İzabella (sağda) və əmisi III Karlın qızı Mariya (solda). 1743-cü il
  •  
    Burbon-Parmalı İzabella, Versal sarayında. 1749-cu il
  •  
    Burbon-Parmalı İzabella ailəsiylə, 1756-cı il. (Soldan sağa: qardaşı Ferdinand, bacısı Mariya Luiza, anası Luiza Yelizaveta, atası İnfant Filipp, özü və baxıcıları)
  •  
    Burbon-Parmalı İzabella və qızı Mariya Tereza. Portret onun ölümünün ardından 1768-ci ildə hazırlanmışdır.
  •  
    Burbon-Parmalı İzabellanın məzarı (ortada), böyük qızı Mariya Terezanın məzarı (sağda), ərinin ikinci xanımı Bavariyalı Mariya Jozefinanın məzarı (solda)

Mənbə

redaktə

Ədəbiyyat

redaktə
  • Anderson, Matthew Smith. The War of the Austrian Succession, 1740–1748. Longman. 23 January 1996. səh. 198. ISBN 978-0582059504. OCLC 30358032.
  • Beutler, Gigi. The Imperial Vaults of the PP Capuchins in Vienna (Capuchin Crypt). Beutler Heldenstern. 1 December 1999. ISBN 978-3950058413.
  • Badinter, Élisabeth, redaktorIsabelle de Bourbon-Parme [1741–1764] // « Je meurs d'amour pour toi... ». Lettres à l'archiduchesse Marie Christine. 1760–1763 (fransız). Tallandier. 2008. ISBN 9782847345087. LCCN 2008478877. OCLC 261400711. OL 23391459M.
  • Falvai, Róbert. Izabella, Izabella! Aki igazán a sógornőjét szerette [Isabella, Isabella! She Who Really Loved Her Sister-In-Law] // Gottesmann, Péter (redaktor). A Hofburg dámái [Ladies of the Hofburg] (macar). Duna International. 2012. ISBN 978-6155129568. OCLC 909849482.
  • Farquhar, Michael. Unholy Matrimony // A Treasury of Royal Scandals: The Shocking True Stories of History's Wickedest, Weirdest, Most Wanton Kings, Queens, Tsars, Popes, and Emperors. Penguin Books. 2001-05-01. 91. ISBN 978-0140280241.
  • Goldsmith, Margaret. Chapter Twelve // Maria Theresia of Austria. 1935. 11 June 2022 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 June 2022.
  • Latour, Thérèse-Louis. The Daughters of Louis XV // Princesses, Ladies and Salonnières of the Reign of Louis XV. Clegg, Ivy E. tərəfindən tərcümə olunub. Kegan Paul, Trench, Trubner & Co., Ltd. 1927. 216–242. İstifadə tarixi: 2022-06-10.
  • Leitner, Thea. Hamupipőke. Mária Anna (1738–1789) [Cinderella. Maria Anna (1738–1789)] // A Habsburgok elfelejtett gyermekei [The Forgotten Children of the Habsburgs]. Gergely, Erzsébet tərəfindən tərcümə olunub. Fabula. 1994. ISBN 963-8169885.
  • Sanger, Ernest. Isabelle de Bourbon-Parme. La princesse et la mort [Isabella of Bourbon-Parma. The princess and death] (fransız). Éditions Racine. 2002. ISBN 2-87386-276-9.
  • Stollberg-Rilinger, Barbara. Maria Theresia. Die Kaiserin in ihrer Zeit. Eine Biographie [Maria Theresa. The Empress in Her Time. A Biography] (alman). Beck C.H. 2017-03-16. ISBN 978-3406697487.
  • Tamussino, Ursula. Isabella von Parma. Gemahlin Josephs II [Isabella of Parma. Wife of Joseph II] (alman). Österreichische Bundesverlag. 1989. ISBN 978-3215070686. İstifadə tarixi: 29 January 2023.
  • Vovk, Justin C. In Destiny's Hands. Five Tragic Rulers, Children of Maria Theresa. iUniverse. 2010-01-20. ISBN 978-1450200813.
  • Weissensteiner, Friedrich. Mária Krisztina. Mária Terézia kedvence [Maria Christina. Maria Theresa's Favourite] // Mária Terézia leányai [The Daughters of Maria Theresa] (macar). Szántó, Judit tərəfindən tərcümə olunub. Fabula. 1995. 63–74. ISBN 963-6540292.

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ 1 2 3 4 Isabelle de Bourbon Parme // Babelio (fr.). 2007.
  2. ↑ 1 2 3 4 5 6 Lundy D. R. Maria Isabella di Borbone, Infanta de España // The Peerage (ing.).
  3. ↑ 1 2 Deutsche Nationalbibliothek Record #118891138 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Burbon-Parmalı_İzabella_(Avstriya_hersoginası)&oldid=8126657"
LOVE.AZ