. Love.az

Deyirmiyarpaq Pirola - Wikipedia - Love.az

Ana Səhifə - Deyirmiyarpaq Pirola

Dəyirmiyarpaq pirola (lat. Pyrola rotundifolia) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin erikakimilər fəsiləsinin pirola cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Kritik təhlükə həddində olanlar" kateqoriyasına aiddir –CR B1ab (i,ii,iii,iv,v). Azərbaycanın nadir növüdür.

Dəyirmiyarpaq pirola
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Klad:
Diaphoretickes
Ranqsız:
Arxeplastidlər
Aləm:
Bitkilər
Klad:
Streptofitlər
Klad:
Ali bitkilər
Klad:
Çoxsporlu bitkilər
Klad:
Borulu bitkilər
Klad:
Toxumlu bitkilər
Klad:
Çiçəkli bitkilər
Klad:
Evdikotlar
Klad:
Bazal evdikotlar
Klad:
Superasteridlər
Klad:
Asteridlər
Dəstə:
Erikaçiçəklilər
Fəsilə:
Erikakimilər
Yarımfəsilə:
Pyroloideae
Cins:
Pirola
Növ:
Dəyirmiyarpaq pirola
Beynəlxalq elmi adı
  • Pyrola rotundifolia L., 1753[1]
Vikianbarın loqotipi
Şəkil
axtarışı
ITIS  23762
NCBI  13651

Mündəricat

  • 1 Qısa morfoloji təsviri
  • 2 Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
  • 3 Yayılması
  • 4 Sayı və tendensiyası
  • 5 Məhdudlaşdırıcı amillər
  • 6 Mühafizə tədbirləri
  • 7 Sinonimləri
    • 7.1 Homotipik sinonimləri
  • 8 Yarımnövləri
  • 9 İstinadlar
  • 10 Həmçinin bax

Qısa morfoloji təsviri

redaktə

Çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi 20-35 sm hündürlükdə olur. Kökətrafı rozetdə yerləşən yarpaqlar dairəvi və ya oval, əsasında nisbətən ürəkşəkilli, demək olar ki, tam kənarlı, çılpaq, 3-5 sm uzunluqda, 2-5 sm enindədir. Salxım düz, uzun, 8-15 çiçəklidir. Çiçəklər dairəvi yerləşir. Kasacığın dilimləri yumurtavari-lansetşəkilli, iti, təpə hissəsi aşağı ayilmişdir. Çiçək tacı ağ, bəzən çəhrayımtıl və ya yaşılımtıl, çalarlıdır. 8–10 mm uzunluqda, 4–6 mm enində, küt, tamkənarlıdır, kasacıq dilimlərindən 2-3 dəfə uzundur. Sütuncuğu uzun, qövsvari, aşağı əyilmiş, yuxarı hissədən həlqələri qalınlaşmışdır, 7–10 mm uzunluğundadır. Qutucuq 4–5 mm uzunluğunda, 7–8 mm enindədir.

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

redaktə

Çiçəkləmə iyun-avqust, meyvə vermə avqust-sentyabr aylarında baş verir. Toxumla çoxalan, xüsusi şəraitə olduqca tələbkar bitkidir. Orta dağ qurşağından subalp qurşağa qədər meşə, kolluq, qayalıqlarda rast gəlinir.

Yayılması

redaktə

Böyük Qafqazın Quba sahəsi, şərq və qərb hissələri.

Sayı və tendensiyası

redaktə

Populyasiyanın sayə tədricən azalır, ətraf mühit amillərinin mənfi təsirinə həssaslıq müşahidə olunur.

Məhdudlaşdırıcı amillər

redaktə

Antropogen amillər (yayıldığı fitosenozlarda qaratikanların və meşələrin qırılması), xüsusi yaşayış mühitinə tələbkar olması.

Mühafizə tədbirləri

redaktə

Populyasiyanın nəzarətə götürülməsi, mütəmadi monitorinqlərin aparılması təklif olunur.

Sinonimləri

redaktə

Homotipik sinonimləri

redaktə
  • Thelaia rotundifolia (L.) Alef.

Yarımnövləri

redaktə
  • Pyrola rotundifolia subsp. maritima E.F.Warb.
  • Pyrola rotundifolia subsp. rotundifolia

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 1. S. 396.

Həmçinin bax

redaktə
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Dəyirmiyarpaq_pirola&oldid=7610645"
LOVE.AZ