. Love.az

Ensizyarpaq Canavargilesi - Wikipedia - Love.az

Ana Səhifə - Ensizyarpaq Canavargilesi

Ensizyarpaq canavargiləsi (lat. Daphne mucronata) — bitkilər aləminin əməköməciçiçəklilər dəstəsinin timeleyakimilər fəsiləsinin canavargiləsi cinsinə aid bitki növü.

Ensizyarpaq canavargiləsi
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Klad:
Diaphoretickes
Ranqsız:
Arxeplastidlər
Aləm:
Bitkilər
Klad:
Streptofitlər
Klad:
Ali bitkilər
Klad:
Çoxsporlu bitkilər
Klad:
Borulu bitkilər
Klad:
Toxumlu bitkilər
Klad:
Çiçəkli bitkilər
Klad:
Evdikotlar
Klad:
Bazal evdikotlar
Klad:
Superrozidlər
Klad:
Rozidlər
Klad:
Malvidlər
Dəstə:
Əməköməciçiçəklilər
Fəsilə:
Timeleyakimilər
Yarımfəsilə:
Thymelaeoideae
Cins:
Canavargiləsi
Növ:
Ensizyarpaq canavargiləsi
Beynəlxalq elmi adı
  • Daphne mucronata Royle, 1836
Vikianbarın loqotipi
Şəklin VikiAnbarda
axtarışı
ITIS  83922
NCBI  2783874

Mündəricat

  • 1 Ümumi yayılması
  • 2 Azərbaycanda yayılması
  • 3 Statusu
  • 4 Bitdiyi yer
  • 5 Təbii ehtiyatı
  • 6 Bioloji xüsusiyyətləri
  • 7 Çoxalması
  • 8 Təbii ehtiyatının dəyişilməsi səbəbləri
  • 9 Becərilməsi
  • 10 Qəbul edilmiş qoruma tədbirləri
  • 11 Zəruri qoruma tədbirləri
  • 12 Sinonimləri
    • 12.1 Homotipik sinonimləri
  • 13 Yarımnövləri
  • 14 İstinadlar
  • 15 Həmçinin bax

Ümumi yayılması

redaktə

Qafqaz, Türkiyə, İran, Əfqanıstan, Pakistan və Hindistanda təbii arealı vardır.

Azərbaycanda yayılması

redaktə

Təbii halda Naxçıvan MR-də, 2000 m yüksəkliyində və Göyçay rayonunda rast gəlinir.

Statusu

redaktə

Azərbaycanın nadir bitkisidir. VU D2.

Bitdiyi yer

redaktə

Tək-tək və ya qrup şəklində quru daşlı yamaclarda fıstıq-vələs meşələrində, 1900–2500 m yüksəkliklərdə rast gəlinir.

Təbii ehtiyatı

redaktə

Azərbaycanda arealı geniş deyildir.

Bioloji xüsusiyyətləri

redaktə

Hündürlüyü 1–2 (3) m olan budaqlı koldur. Budaqların qabığı bozdur; cavan zoğları qırmızımtıl-qonurdur. Yarpaqları dərili, xətvarı lansetvarı, hər iki ucu biz, uzunluğu 2,5–6 sm, eni 4–7 mm, çılpaq və ya seyrək tükcüklüdür. Çiçək qrupları başcıqlı və ya budaqların uclarında başcıq salxımlıdır; çiçəkləri çəhrayı və ya qonur, 4–12 ədəd, qısa çiçək saplaqlarında xırda, teztökülən, sıxtükcüklü, çiçəkaltlıqlıdır. Çiçəkyanlığı meyvələrdə qalan, üstdən sıx, xırda tükcüklüdür. Borucuğu silindrik, uzunluğu 6–8 mm, sonradan şarşəkilli qabarıq olub hissələri yumurtavarı, ucu biz, 2–3 dəfə borucuqdan qısadır. Yuxarı cərgənin erkək-ciklərinin tozluqları çiçək yanlığının borucuğundan çıxır. Yumurtalığı ipək tükcüklüdür. Dişicik ağzı başcıqlı, oturaqdır. Çəyirdəyi şarşəkilli, tüklü, narıncı və ya narıncı, qırmızıdır. May, iyun aylarında çiçəkləyir, iyul, avqust aylarında meyvə verir.

Çoxalması

redaktə

Təbiətdə generativ və vegetativ yolla çoxalır.

Təbii ehtiyatının dəyişilməsi səbəbləri

redaktə

Başlıca olaraq insan fəaliyyətidir.

Becərilməsi

redaktə

Mədəni şəraitdə Nəbatat bağlarında becərilir.

Qəbul edilmiş qoruma tədbirləri

redaktə

Azərbaycanın "Qırmızı Kitabı"na daxil edilməsi zəruridir.

Zəruri qoruma tədbirləri

redaktə

Xüsusi qəbul edilmiş qoruma tədbiri yoxdur.

Sinonimləri

redaktə

Homotipik sinonimləri

redaktə
  • Daphne angustifolia var. mucronata (Royle) Keissl.

Yarımnövləri

redaktə
  • Daphne mucronata subsp. linearifolia (Hart) Halda
  • Daphne mucronata subsp. mucronata
  • Daphne mucronata subsp. turcica Halda

İstinadlar

redaktə

Həmçinin bax

redaktə
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Ensizyarpaq_canavargiləsi&oldid=7591454"
LOVE.AZ