. Love.az

Kolxida Dassarmasigi - Wikipedia - Love.az

Ana Səhifə - Kolxida Dassarmasigi

Kolxida daşsarmaşığı (lat. Hedera colchica) — bitkilər aləminin çətirçiçəklilər dəstəsinin araliyakimilər fəsiləsinin daşsarmaşığı cinsinə aid bitki növü. Qafqazda, Türkiyədə, Kiçik Asiyada, İranda rütubətli subtropiklərdə yayılmışdır.

Kolxida daşsarmaşığı
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Klad:
Diaphoretickes
Ranqsız:
Arxeplastidlər
Aləm:
Bitkilər
Klad:
Streptofitlər
Klad:
Ali bitkilər
Klad:
Çoxsporlu bitkilər
Klad:
Borulu bitkilər
Klad:
Toxumlu bitkilər
Klad:
Çiçəkli bitkilər
Klad:
Evdikotlar
Klad:
Bazal evdikotlar
Klad:
Superasteridlər
Klad:
Asteridlər
Klad:
Kampanulidlər
Dəstə:
Çətirçiçəklilər
Fəsilə:
Araliyakimilər
Yarımfəsilə:
Araliyalar
Cins:
Daşsarmaşığı
Növ:
Kolxida daşsarmaşığı
Beynəlxalq elmi adı
  • Hedera colchica K.Koch, 1859
Vikianbarın loqotipi
Şəkil
axtarışı
ITIS  502898
NCBI  82097
EOL  1143006

Mündəricat

  • 1 Botaniki təsviri
  • 2 Ekologiyası
  • 3 Azərbaycanda yayılması
  • 4 İstifadəsi
  • 5 İstinadlar
  • 6 Həmçinin bax

Botaniki təsviri

redaktə

Hündürlüyü 30 m-ə çatan güclü, lianaşəkilli, həmişəyaşıl koldur. Zoğları nazik, qısasorucu köklüdür. Meyvə verən zoğları isə qalın və tüklüdür. Yarpaqlarının uzunluğu 25 sm-ə qədər, müxtəlif formaalı: parlaq dərili, bütöv, bəzən üç hissəli, yaşıl və spesifik qoxuludur. Payızda çiçəkləyir. Çiçəkləri ikicinsli, beşhissəli, yaşılımtıl-sarı, 12-35 ədədi çətirşəkilli hamaşçiçəklərə yığılmışdır. Saplaqlarının uzunluğu 2-3 sm-ə çatır. Kolxida sarmaşığının çiçək qrupunun bütün hissələri sarı-qonur, çoxşüalı, pulcuqlu tükcüklərlə örtülmüşdür. Ləçəklərin uzunluğu 4-4,5 mm və eni 2-2,5 mm, uzunsov-yumurtavari, ucu bizdir. Erkəkcikləri bir az ləçəklərindən qısadır. Sütuncuğun uzunluğu 1,5 mm-dir. Meyvələri qara, şarşəkilli, diametri 10-13 mm, 2,5 toxumludur. Növbəti ilin yayında yetişir.

Ekologiyası

redaktə

Kolxida sarmaşığı kölgəli, nəmişli meşələrdə bitir, qayalarda sürünür. Şaxtaya az davamlıdır. Aşağı və orta meşə zolağında, 1500 m hündürlüyə qədər rast gəlinir. Təzə, məhsuldar torpağa ehtiyac vardır.

Azərbaycanda yayılması

redaktə

Abşeronda, Qazaxda, Tərtərdə yarımkölgəli yerlərdə bitir. Bir çox formalarına rast gəlinir.

İstifadəsi

redaktə

Şaquli yaşıllaşdırmada istifadə edilir. Sarmaşığın bütün hissələrində qədərində və çox miqdarda saponin vardır ki, ondan hazırlanan dərmanlar mədə şirəsinin sərbəst sulfat turşusunu azaldır, qanda şəkərin miqdarını azaldır. Həlimindən soyuqdəymədə, vərəm xəstəliklərində, böyrək daşının təmizlənməsində, podaqraya qarşı istifadə edilir.

İstinadlar

redaktə

Həmçinin bax

redaktə
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Kolxida_daşsarmaşığı&oldid=6902109"
LOVE.AZ