 |
 |
Love.az |  |
 |
Patent hüququ – hüquq sahəsi, bu sahənin normaları ixtiralara patent verməklə onların hüquqi mühafizəsi sistemini müəyyən edir. İxtiralarla əlaqədar hüquq münasibətlərini nizamlayan xüsusi qanunlar patent hüququnun əsas mənbəyidir.[1]
Patent hüququ patent sahibinə texniki yeniliyin təcrübədə tətbiqinə sərf etdiyi xərcləri ödəmək, habelə qoyulmuş kapitaldan mənfəət götürmək imkanı verir. Patent hüququnun əsas məzmununu patent sahibinin hüquqlarını, onların bütünlükdə və ya bir hissəsinin başqasına verilməsi qaydasını, həmçinin hüquqların pozulması nəticələrini müəyyən edən normalar təşkil edir.[2]
Patent hüququ həmçinin patent almaq üçün sifariş vermə qaydasını və patent haqqında mübahisələrin həlli qaydasını nizamlayır. Patent hüququnun əsas mənbəyi ali qanunverici orqanın qəbul etdiyi xüsusi qanunlardır.
Patent hüququ — bir ixtiranın qorunması üçün qanunla təmin edilən hüquq sistemidir. Bu hüquq, ixtiraçının öz ixtirasını müəyyən bir müddət ərzində kommersiya məqsədilə istifadə etməsinə, istehsal etməsinə və satmasına müstəsna hüquqlar verir. Patent hüququ, texnologiya və elmi sahələrdə innovasiyaları təşviq etmək və bu sahələrdəki ixtiraların istifadəsini qanuni şəkildə tənzimləmək üçün mühüm vasitədir.[3]
Patentə iddia edən ixtira, daha əvvəl heç bir yerdə açıqlanmamış və istifadə edilməmiş olmalıdır.[4] İxtira mütəxəssislər üçün aydın olmayan və innovativ bir texniki həll təqdim etməlidir. İxtira sənaye sahəsində praktik olaraq tətbiq edilə bilməlidir. Patent, ictimaiyyətin texnologiya sahəsində inkişafına kömək etməlidir.[5]
Patent hüququ milli və beynəlxalq səviyyədə tənzimlənir[6]:
Patent hüququnun müddəti əksər ölkələrdə 20 ildir. Bu müddət ərzində patent sahibi öz ixtirasını istifadə etmək və digərlərinə qadağan etmək hüququna malikdir.[7] Müddət başa çatdıqda, ixtira ictimaiyyətin sərbəst istifadəsinə açıq olur.
Bəzi ixtiralar patentləşdirilə bilməz, məsələn[8]:
 |
 |
LOVE.AZ |  |
 |
|