. Love.az

Qara Pisik - Wikipedia - Love.az

Ana Səhifə - Qara Pisik

Qara pişik — tükü qara rəngdə olan ev pişiyidir. Onlar ya xüsusi bir cinsə aid ola bilər, ya da heç bir xüsusi cinsə aid olmayan, qarışıq cinsli adi ev pişikləri ola bilər. Əksər qara pişiklər melanin piqmentinin yüksək olması səbəbindən qızılı rəngli gözlərə malikdirlər.[1]

Qara pişiklər miflərdə, əfsanələrdə və xurafatlarda tez-tez rast gəlinən varlıqlardır. Onlar Avropa folklorunda cadugərlər, həmçinin uğur və ya uğursuzluqla əlaqələndirilmişlər.[2]

Mündəricat

  • 1 Tarixi əlaqələr
  • 2 Xurafatlar və folklor
  • 3 Sahiblənilməsi və xüsusi günlər
  • 4 İstinadlar

Tarixi əlaqələr

redaktə

Bəzi mədəniyyətlərdə qara pişiklər uğurlu və ya uğursuz sayılır. Kelt ölkələri və İngiltərədə qara pişiyin yol kəsməsi uğur əlaməti hesab olunur. Şotland folkloruna görə, qara pişiyin yeni evə gəlməsi rifah və bolluq gətirir. Uels əfsanələrində isə qara pişik ailəni xəstəliklərdən qoruyur.[3]

Uels atalar sözü (1896):

Qara pişik, eşitmişəm ki, o, həm də cadugərlik edə bilir və yaşadığı ailəni hər cür xəstəliklərdən qoruyur.

Xurafatlar və folklor

redaktə

Qara pişiklər Halloween və cadugərlik ritualları ilə assosiasiya olunur. Lakin bəzi yerlərdə qara pişiklər müsbət enerji və uğur rəmzi sayılmışdır.[4][5] Dənizçilər qara pişiklərin gəmiyə uğur gətirdiyinə inanırdılar. Balıqçı arvadları onları evdə saxlayırdı, çünki onların ərini dənizdə qoruyacağı düşünülürdü. Çilidə qara pişik xəzinə axtarışında istifadə edilən əsas elementlərdən biri hesab edilirdi.[6] Yaponiyada qara pişiklər uğur və xoşbəxtlik gətirir.[7] Latviyada qara pişiklər bolluq və yaxşı məhsul ilini simvolizə edir. İtaliyada qara pişik görmək yaxşı əlamət sayılır. Almaniyada qara pişik soldan sağa keçərsə, uğur gətirir.[8]

Sahiblənilməsi və xüsusi günlər

redaktə

Bir zamanlar qara pişiklərin sığınacaqlarda daha az sahiblənildiyi iddia edilsə də, bu mif olduğu ortaya çıxmışdır.[9] Əksinə, onlar digər rənglərə nisbətən daha çox övladlığa götürülür.[10][11] Lakin bəzi heyvan sığınacaqları Halloween ərəfəsində qara pişik sahiblənilməsini dayandırır, çünki onların ritual qurbanları ola biləcəyi barədə narahatlıqlar var. Bununla belə, bu iddialar elmi və ya tarixi sübutlarla təsdiqlənməmişdir.[12][13] Qara pişiklərə həsr olunmuş günlər:[14]

  • 27 Oktyabr – Böyük Britaniyada "Qara Pişik Günü" (Cats Protection təşkilatı tərəfindən)
  • 17 Avqust – ABŞ-da "Qara Pişikləri Qiymətləndirmə Günü" (Ueyn H. Morris tərəfindən)
  • "Black Friday" kampaniyası – ABŞ və Kanadada qara pişiklərin pulsuz sahibləndirilməsi təşviq edilir.

2018-ci ildə "Qara pantera" filmi yayımlandıqdan sonra, qara pişiklərin sahibləndirilməsində artım müşahidə olundu və bir çox insan pişiklərinə "T’Çalla" və "Şuri" kimi adlar qoydu.[15] Buna baxmayaraq, heyvan sığınacaqları moda dalğası ilə sahiblənilən pişiklərin sonradan atılmaması üçün ciddi seçim meyarları tətbiq etdi.[16]

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ Hackett, Stacy N. "Black Cat Breeds and History". CatChannel.com. 2015-08-17. 2015-09-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-10-01.
  2. ↑ "Cat Colors FAQ: Common Colors". Cat Fanciers Chat (fanciers.com). 2011-10-05 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-08.
  3. ↑ "Why Is My Black Cat "Rusting"?". Paws and Effect. 2015-09-13. 2018-03-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-02.
  4. ↑ "Superstition Bash Black Cats". Amherst, New York: Committee for Skeptical Inquiry. 2011. 2011-10-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-09.
  5. ↑ Roud, Stephen. The Penguin Guide to the Superstitions of Britain and Ireland. London: Penguin Books. 2003. 67. ISBN 978-0-14-100673-4.
  6. ↑ "4 แมวดำนำโชค ตามแบบบันทึกไทยโบราณ" [4 lucky black cats according to ancient Thai records]. ALTV (thai). 2025-02-22. İstifadə tarixi: 2022-08-17.
  7. ↑ Bridges, C.A. "Monday is National Black Cat Appreciation Day! Everything to know about black cat myths". The Daytona Beach News-Journal. 25 October 2024. İstifadə tarixi: 26 October 2024.
  8. ↑ "Black cats being rejected because they don't look good in selfies". The Independent (ingilis). 2014-07-30. İstifadə tarixi: 2024-06-20.
  9. ↑ Salerno, Salvatore. Red November, Black November: Culture and Community in the Industrial Workers of the World. Albany, New York: SUNY Press. 1989. səh. 178. ISBN 0-7914-0089-1. 2020-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-10-27. from U.S. v. W.D. Haywood, et al., testimony of Ralph Chaplin, July 19, 1918, IWW Collection, Box 112, Folder 7, pp. 7702 & 7711, Labor History Archive, Wayne State University
  10. ↑ "Snapshot: The Rev Andrea Castner Wyatt". The Newton Bee. 24 March 2021. 9 July 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 July 2021.
  11. ↑ Gordon, John. "Mutt Ministry puts shining light in lives of elderly" (English). The United Methodist Church. 12 April 2006. 9 July 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 July 2021.
  12. ↑ Quintana Mansilla, Bernardo. El Carbunco // Chiloé mitológico (ispan). 1972. 2020-02-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-01.
  13. ↑ Winkler, Lawrence. Stories of the Southern Sea. First Choice Books. 2015. 54. ISBN 978-0-9947663-8-0.
  14. ↑ Eyers, Jonathan. Don't Shoot the Albatross!: Nautical Myths and Superstitions. London: A & C Black. 2011. ISBN 978-1-4081-3131-2.
  15. ↑ "IWW Union Dictionary and Glossary". Chicago, Illinois: Industrial Workers of the World. 2005-05-01. 2011-10-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-09. A symbol for "sabotage" (i.e. inefficiency at the point of production by disgruntled workers), usually represented by a black cat with bared teeth. Also called "sab kitty", "sabo-tabby", or "the cat".
  16. ↑ "The Black Cat". International Workers of the World. İstifadə tarixi: 21 June 2024.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Qara_pişik&oldid=8091361"
LOVE.AZ