. Love.az

Quru Tisbagalari - Wikipedia - Love.az

Ana Səhifə - Quru Tisbagalari

Quru tısbağaları (lat. Testudinidae) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin sürünənlər sinfinin tısbağalar dəstəsinə aid heyvan fəsiləsi. Fəsiləyə 11–13 cins, 40 növ daxildir.

Quru tısbağaları
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Ranqsız:
Amorphea
Ranqsız:
Obazoa
Ranqsız:
Opisthokonta
Ranqsız:
Holozoa
Ranqsız:
Filozoa
Aləm:
Heyvanlar
Yarımaləm:
Eumetazoylar
Klad:
ParaHoxozoa
Klad:
İkitərəflisimmetriyalılar
Klad:
Nephrozoa
Tipüstü:
Sonağızlılar
Tip:
Xordalılar
Klad:
Olfactores
Yarımtip:
Onurğalılar
İnfratip:
Ağızçənəlilər
Klad:
Eugnathostomata
Klad:
Teleostomi
Klad:
Euteleostomi
Klad:
Xoanlar
Klad:
Rhipidistia
Klad:
Tetrapodomorpha
Klad:
Eotetrapodiformes
Klad:
Elpistostegalia
Klad:
Stegocephalia
Sinifüstü:
Dördayaqlılar
Klad:
Reptiliomorpha
Klad:
Amniota
Klad:
Sauropsida
Sinif:
Sürünənlər
Klad:
Eureptilia
Klad:
Romeriida
Klad:
Diapsida
Klad:
Neodiapsida
Klad:
Sauria
Dəstə:
Tısbağalar
Klad:
Pan-Cryptodira
Yarımdəstə:
Gizliboyun tısbağalar
Klad:
Durocryptodira
Klad:
Pantestudinoidea
Fəsiləüstü:
Testudinoidea
Fəsilə:
Quru tısbağaları
Beynəlxalq elmi adı
  • Testudinidae Batsch, 1788[1][2]
Vikianbarın loqotipi
Şəkil
axtarışı
ITIS  173852
NCBI  8487
EOL  8132
FW  37739

Mündəricat

  • 1 Xariçi görünüşü və ölçüləri
  • 2 Yayılması
  • 3 Qidalanması
  • 4 Təsnifat
  • 5 İstinadlar
  • 6 Həmçinin bax

Xariçi görünüşü və ölçüləri

redaktə

Bəzi tısbağalar kiçik olur və uzunluqları cəmi 12 sm olur. Bəzi növlər isə hətta 1 metr və daha uzun olur.

Yayılması

redaktə

Onlara Afrika, Asiya, Cənubi Avropa rast gəlmək olar. Xüsusi ilə səhra, yarımsəhra, savanna və rütübətli meşələrdə daha çox yayılmışdır.

Tısbağalar uzun ömürlü olurlar. Növündən asılı olaraq 50–100 il yaşaya bilirlər. Bəzi növlər var ki, 150-200 il yaşayır.

Qidalanması

redaktə

Əsasən bitkilərlə qidalanırlar. Suya tələbkar olmaması ilə seçilir. Yaşıl otlarla qidalandığı zaman suya ehtiyac duymurlar. İsti yay ayları isə ehtiyac yaranır.

Təsnifat

redaktə
 

Səhra tısbağaları

  • cins Amerika quru tısbağası (Chelonoidis)
    • Kömür tısbağası (Chelonoidis carbonaria)
    • Argentina tısbağası (Chelonoidis chilensis)
    • Meşə tısbağası (Chelonoidis denticulata)
    • Fil tısbağası (Chelonoidis elephantopus)
  • cins Asiya quru tısbağaları (Manouria)
    • Qəhvəyi tısbağa (Manouria emys)
    • Sıxılmış tısbağa (Manouria impressa)
  • cins Quru tısbağaları (Geochelone)
    • Ulduzlu tısbağa (Geochelone elegans)
    • Bəbir tısbağası (Geochelone pardalis)
    • Geochelone sulcata (Geochelone sulcata)
    • Birma tısbağası (Geochelone platynota)
  • cins Hind quru tısbağaları (Indotestudo)
    • Sarıbaş hind tısbağası (Indotestudo elongata)
    • Hind tısbağası (Indotestudo travancorica)
    • Selebes tısbağası (Indotestudo forstenii)
  • cins Madaqaskar tısbağaları (Asterochelys)
    • Parlaq tısbağa (Asterochelys radiata)
    • Madaqaskar dimdikdöş tısbağa (Asterochelys yniphora)
  • cins Nəhəng tısbağalar (Megalochelys)
    • Nəhəng tısbağa (Megalochelys gigantea)
  • cins Qofer (tısbağa) (Gopherus)
    • Səhra qərb qoferi (Gopherus agassizii)
    • Texas qofer (Gopherus berlandieri)
    • Meksika qofer (Gopherus flavomarginatus)
    • Qofer-polifem (Gopherus polyphemus)
 
Aldabra nəhəng tısbağası
  • cins Nazik tısbağa (Homopus)
    • Homopus boulengeri
    • Homopus femoralis
    • Homopus aerolatus
    • Homopus bergeri
    • Homopus signatus
  • cins Elastik tısbağalar (Malacochersus)
    • Elastik tısbağalar (Malacochersus tornieri)
  • cins Hörümçəyəbənzər tısbağa (Pyxis)
    • Hörümçəyəbənzər tısbağa (Pyxis arachnoides)
    • Nazikquyruq tısbağa (Pyxis planicauda)
  • cins Cənubi Afrika ulduzlu tısbağası (Psammobates)
    • Geometrin tısbağa (Psammobates geometricus)
    • Gözlükü tısbağa (Psammobates oculifer)
    • Qozavarı tısbağa (Psammobates tentorius)
  • cins Aralıq dənizi tısbağaları (Testudo)
    • Kənarlarıdişvari quru tısbağası (Testudo marginata)
    • Aralıq dənizi tısbağası (Testudo graeca)
    • Balkan tısbağası (Testudo hermanni)
    • Misir tısbağası (Testudo kleinmanni)
  • cins Kinislər (Kinixys)
    • Dişlikli kinis (Kinixys erosa)
    • Kinixys homeana
    • Hamar tısbağa (Kinixys belliana)
    • Kinixys natalensis
  • cins Orta asiya tısbağaları (Agrionemys)
    • Orta asiya tısbağası (Agrionemys horsfieldi)
  • cins Cylindraspis
    • Rodriges tısbağası (Cylindraspis peltastes)
    • Vosmayer nəhəng tısbağası (Cylindraspis vosmaeri)
    • Cylindraspis indica
    • Cylindraspis inepta
    • Cylindraspis triserrata

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ Fritz U., Havaš P. Checklist of Chelonians of the World (ing.). // Vertebrate Zoology / Senckenberg Nature Research Society 2007. Vol. 57, Iss. 2. P. 149–368. ISSN 1864-5755; 2625-8498
  2. ↑ Fritz U., Havaš P. Order Testudines: 2013 update (ing.). // Animal Biodiversity: An Outline of Higher-level Classification and Survey of Taxonomic Richness (Addenda 2013) / Z. Zhang 2013. Vol. 3703, Iss. 1. P. 12–14. doi:10.11646/ZOOTAXA.3703.1.4 PMID:26146682

Həmçinin bax

redaktə
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Quru_tısbağaları&oldid=8039729"
LOVE.AZ