Salmas Sehristani - Wikipedia - Love.az

Salmas (və ya Səlmas) şəhristanı — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının (vilayətinin) 14 şəhristanından biri.

Salmas şəhristanı
fars. شهرستان سلماس‎

38°11′ şm. e. 44°44′ ş. u.^HGYO
Ölkə	İran
Daxildir	Qərbi Azərbaycan ostanı
İnzibati mərkəz	Salmas
Ən böyük şəhərləri	Salmas
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi	2 544^[1] km²
Saat qurşağı	UTC+3.30, yayda UTC+4.30
Əhalisi
Əhalisi	196.546 nəf. (2016)^[2]
Rəsmi sayt

Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Şəhristanın inzibati mərkəzi Salmas / Səlmas şəhəridir.

Türkiyə Cümhuriyyətinin Van eli ilə həmsərhəddir.

2006-cı ildə aparılmış əhalinin siyahıya alınmasının nəticələrinə görə şəhristanın əhalisi 180,708 nəfər (kişilər: 91,796 nəfər — qadınlar: 88,912 nəfər) olmuşdur.^[3]^[4]

Salmas şəhristanında əsasən azərbaycan türkləri və qismən kürdlər yaşayırlar.

**Əhali**
Bəxşlər	2006 s.a.	Milli çoxluq	Azlıq
Cəmi	180 708	azərbaycanlı	kürd
Mərkəz (Salmas)	150 256	azərbaycanlı	…
Kuhsər	30 452	azərbaycanlı	kürd

Çəhriq kəndistanı: İranica ensiklopediyasına əsasən^[5]: Kuhsər bəxşinin Çəhriq kəndistanında 35 kənd yerləşir, bu kəndlərin əhalisi elliklə etnik kürdlərdən ibarətdir. Bu insanlar kürd dilinin kurmanci ləhçəsinin şəqqaq şivəsində danışırlar. Belə ki, kəndlərin əhalisi şəqqaq tayfasının avdoyi qəbiləsinə mənsubdurlar. Dinləri islam, təriqətləri sünnilikdir (şafi qolu). 1966-cı il siayahıya alınmasına əsasən dehistanda 5,348 nəfər əhali yaşamışdır. Dehistanın əsas kəndi və inzibati mərkəzi adını daşıdığı Çəhriq kəndidir. Çəhriq kəndi Salmas şəhərindən 20 km cənub-qərbdə yerləşir. 1956-cı il siyahıya alınmasına əsasən kənddə 185 nəfər əhali yaşamışdır.
Kürəsünni kəndləri: Şəkəryazı, İstisu, Kaniyan, Vərdan, Alasürmə, Şirəki, Silav, Hödər, Hakveran(Haqveran), Çiçək və Mafkəndi, Rikava, Sərəmerih, Şeydan, Gulan, Yengicə, Ağziyarət ve Şurik .^[6]

Görməli Yerlər

redaktə

Qarnıyarıq dağı və qalası

Zolaçayı

Həftvan kilsəsi

- - Xantaxtı kitabəsi(daş yazıtları)
  - Mirə türbəsi
  - köhnəşəhər gölü
  - Qarnı Yarıq qalası
  - Zincirqala
  - Hödər qalası
  - Çəhriq qalası
  - Derik qalası
  - Kafərqala
  - Qarçıbəy qalası
  - Koroğlu qalası
  - Derik və Çobanlı mağaraları
  - Həftvan və Dirişk təpələri
  - Kültəpə
  - Qolbaq türbəsi
  - Gözlü dərə
  - Xorxora şəlaləsi
  - Köhnəşəhər və Bərgüşad kəndində imamzadə türbələri
  - Eyvandaşı kitabəsi
  - Çiçəkgölü
  - Ağziyarətgölü
  - Şıx hamamı
  - Əhrəncan təpəsi
  - İstisu bulağı
  - Axtaxana, Həftvan, Sarna, Savra, Yaqub və Xosrova kilsələri

^[7]

Salmas şəhristanının şəhərləri

redaktə

Salmas / Səlmas
Təzəşəhr

Salmas şəhristanının inzibati bölgüsü

redaktə

Mərkəzi bəxşi
İnzibati mərkəzi: Salmas / Səlmas; digər şəhəri: Təzəşəhr
- DEHİSTANLARI:
  - Kənarporuc dehistanı
    - KƏNDLƏRİ: Abgərm / İstisu / Dərmanabad, Axyan, Ağziyarət, Kanisəfid, Xantaxtı, Minas, Moğul, Qabaqtəpə, Şurgəl, Tamar, Tezxarab, Zindəşt
  - Kürəsünni dehistanı
    - KƏNDLƏRİ: Ayan, Çaharsütun, Çiçək, Deyr Əli, Gavlan, Gübə, Hədər, Kaniyan, Ləşgiran, Mafikəndi, Pikəçik, İstgah-i Rah Ahən-i Səlmas / Ğaretəppe [Salmas / Qaratəpə dəmiryolu stansiyası] (Salmas / Qareh Tappeh Railway Station) , Rigabad, Saray-i Məlik, Şəkəryazı, Şeydan, Şirəki, Şurik, Silab, Ürəban, Vərdan, Yengicə
  - Ləkistan dehistanı
    - KƏNDLƏRİ: Axtaxana, Bəxşkəndi, Bərgüşad, Çobanlı-i Ülya, Çobanlı-i Süfla, Həbəşi, Həmzəkəndi, Kəngərli, Xanədam, Qaraqışlaq, Qızılca, Sədəqiyan, Sultanəhməd, Yalqızağac, Yovşanlı
  - Zolaçay dehistanı
    - KƏNDLƏRİ: Abdulabad, Ağaismayıl, Bağçacıq, Dərzəkonan, Dərişk, Gavlan, Gülizan, Həftvan, Kələşan, Xanəgah, Xosrovabad, Küçəmişk, Məlhəm, Məzrayə-i Hisar, Muğancıq, Ovlaq, Pətəvir, Pikəcik, Qalasər, Sarnaq, Sürə, Zivəcik
Kuhsər bəxşi
Şəhərləri yoxdur
- DEHİSTANLARI:
  - Çəhriq dehistanı
    - KƏNDLƏRİ: Acvac, Aslanik, Baharabad, Bahik, Balqazan, Bərəzi, Çəhriq-i Ülya, Çəhriq-i Süfla, Dərab, Dərmandek, İlyasi, Gələşin, Gərdiyan, Gərmaviç, Haqverən, Hasbaşa, Hümmətabad, Camalabad, Cəng-i Sər, Kəhriz, Kalran, Katban, Ləkabad-i Ülya, Lilus, Lüləkabad-i Ülya, Lüləkabad-i Süfla, Matəxarpə, Məzrayə-i Şinətal-i Süfla, Mirabad, Qəsrik, Qəzrabad, Şinətal-i Ülya, Şirani, Siyavan, Susanabad, Tamrabad, Varik, Yoncalıq, Zənqu, Zərrindərə, Zula
  - Şinətal dehistanı
    - KƏNDLƏRİ: Ağbərzə, Əlibulağı, Əşnək, Berüşkvaran, Dərgah, Derik, Deşvan, Gəbrabad, Gülədam, Güzik, Hacıcafan, Haplaran, Candar, Kapik, Keşkavıc, Kesis, Xorxora, Kum, Kuzərəş, Nəzərabad, Pirmənd, Qəsrik-i Süfla, Qızılkənd, Sənci, Şəmrin, Şivə, Sufiabad-i Süfla
  - Şəpiran dehistanı
    - KƏNDLƏRİ: Baləkan, Deləzi, Dustan, Güzik, Hərəkiyan, Həştərak, Kəlik, Karikan, Kələrəş-i Bala, Kələrəş-i Pain, Xinəvin, Üstunrəş, Üsturə, Qəsrik-i Ülya, Şirvani, Sivədar, Ortanis

Həmçinin bax

redaktə

Xarici keçidlər

redaktə

Encyclopaedia İranica : Kora-Sonni
Salmas Şəhristanın Rəsmi Saytı — Dövlət Saytı
Qərbi Azərbaycan Ostanın Rəsmi Saytı — Dövlət Saytı

İstinadlar

redaktə

↑ گروه GIS سازمان مديريت و برنامه‏ريزي استان آذربايجان‏غربي. "1. اطلاعات مربوط به آخرين تقسيمات كشوري استان برحسب شهرستان: 1379" (fars). 2007-09-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-01-01.
↑ نتایج سرشماری جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395.
↑ "Statistical centre of Iran". 2009-04-18 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-04-17.
↑ "Arxivlənmiş surət". 2010-07-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-04-17.
↑ Encyclopædia Iranica :ČAHRĪQ Arxivləşdirilib 2022-05-17 at the Wayback Machine
↑ Guney Azerbaycan kürt sorunu :Küresünniler ve 1921'de Türkiyeye Göçleri Arxivləşdirilib 2017-09-26 at the Wayback Machine
↑ Salmas haqqında məlumat:Salmas bölgəsinin görməli yerləri Arxivləşdirilib 2022-03-30 at the Wayback Machine

Cənubi Azərbaycan ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Salmas_şəhristanı&oldid=7175064"