. Love.az

Soyuq Novruzciceyi - Wikipedia - Love.az

Ana Səhifə - Soyuq Novruzciceyi

Soyuq novruzçiçəyi (lat. Primula algida) — bitkilər aləminin erikaçiçəklilər dəstəsinin novruzçiçəyikimilər fəsiləsinin novruzçiçəyi cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir –VU A2c+3c. Azərbaycanın nadir növüdür.

Soyuq novruzçiçəyi
Elmi təsnifat
Domen:
Eukariotlar
Klad:
Diaphoretickes
Ranqsız:
Arxeplastidlər
Aləm:
Bitkilər
Klad:
Streptofitlər
Klad:
Ali bitkilər
Klad:
Çoxsporlu bitkilər
Klad:
Borulu bitkilər
Klad:
Toxumlu bitkilər
Klad:
Çiçəkli bitkilər
Klad:
Evdikotlar
Klad:
Bazal evdikotlar
Klad:
Superasteridlər
Klad:
Asteridlər
Dəstə:
Erikaçiçəklilər
Fəsilə:
Novruzçiçəyikimilər
Yarımfəsilə:
Primuloideae
Cins:
Novruzçiçəyi
Növ:
Soyuq novruzçiçəyi
Beynəlxalq elmi adı
  • Primula algida Adams, 1805[1]
Vikianbarın loqotipi
Şəkil
axtarışı
NCBI  175042
EOL  2891829

Mündəricat

  • 1 Botaniki xarakteristikası
  • 2 Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
  • 3 Yayılması
  • 4 Sayı və tendensiyası
  • 5 Məhdudlaşdırıcı amillər
  • 6 Mühafizə tədbirləri
  • 7 Sinonimləri
    • 7.1 Homotipik sinonimləri
    • 7.2 Heterotipik sinonimləri
  • 8 İstinadlar
  • 9 Həmçinin bax

Botaniki xarakteristikası

redaktə

Üzəri unlu ləkəli və ya çılpaq çoxillik ot bitkisdir. Kökətrafı yarpaqları sıx rozet əmələ gətirir. Kökümsovu qısadır, ağımtıl əlavə kökləri vardır. Yarpaqları (saplaqla) 2-4 sm uzunluqda, 0,5-2,5 sm enindədir, uzunsov-kürəkvari və ya tərs –yumurtavaridir. Təpə hissədən dairəvi və ya kütdür. Çiçək qrupu başcıqdır, 3-25 çiçəkli, sıxdır. Kasacığı 5-10 mm uzunluğunda, zəngşəkilli, 5 damarlıdır. Qutucuğu uzunsovdur. Toxumları düzgün olmayan yumurtavri, tünd-qonur, 0,5-0,8 mm uzunluqdadır.

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

redaktə

Çiçəkləmə aprel-iyun, meyvəverməsi may-iyun aylarında baş verir. Aşağı dağ qurşağından subalp qurşağına qədər meşə və meşə kənarlarında, kolluqların arasında, çəmənliklərdə rast gəlinir. Dekorativ bitkidir.

Yayılması

redaktə

Böyük Qafqazın Quba sahəsi, şərq və qərb hissələri, Kiçik Qafqazın şimal, cənub və mərkəzi hissələri, Naxçıvanın dağlıq hissəsi.

Sayı və tendensiyası

redaktə

Antropogen təsirlər nəticəsində yayılma ərazisi məhdudlaşır, populyasiyada azalma tendensiyası müşahidə olunur. 

Məhdudlaşdırıcı amillər

redaktə

Yay otlaqlarının sistemsiz və həddindən artıq otarılması. Xüsusi mühitə tələbkarlıq və dəyişən iqlim amillərinə həssaslıq. 

Mühafizə tədbirləri

redaktə

Milli park və qoruqların ərazisindəki areallarının nəzarətə götürülməsi. Mühafizə tədbirləri lazımi qaydada aparılsa, təbii bərpa yolu ilə qısa müddətdə vəziyyət müsbətə doğru dəyişə bilər. 

Sinonimləri

redaktə

Homotipik sinonimləri

redaktə
  • Aleuritia algida (Adams) Soják
  • Primula farinosa var. algida (Adams) Trautv.

Heterotipik sinonimləri

redaktə
  • Aleuritia ossetica (Kusn.) Soják
  • Primula algida var. albofarinosa Rupr.
  • Primula algida var. armena (K.Koch) Pax
  • Primula algida subsp. caucasica (K.Koch) W.W.Sm. & Forrest
  • Primula algida f. colorata Regel ex Pax
  • Primula auriculata Ledeb.
  • Primula bungeana C.A.Mey.
  • Primula caucasica (K.Koch) K.Koch
  • Primula darialica subsp. ossetica (Kusn.) Halda
  • Primula farinosa var. armena K.Koch
  • Primula farinosa var. caucasica K.Koch
  • Primula farinosa var. longifolia K.Koch
  • Primula hookeri Freyn & Sint.
  • Primula ossetica Kusn.

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ Qlobal Biomüxtəliflik Məlumat Mexanizmi (çd.). 2001.

Həmçinin bax

redaktə
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Soyuq_novruzçiçəyi&oldid=7813087"
LOVE.AZ