Sancaqburnu qalası (türk. Sancakburnu Kalesi) və ya Yenikale — Türkiyənin İzmir şəhərində yerləşən qala. Bu gün Balçova səmtinin İnciraltı məhəlləsində yerləşən qala 1666-cı ildə vəzir Körpülü Mehmed Paşanın əmri ilə tikilmişdir.
Sancaqburnu qalası | |
---|---|
türk. Sancakburnu Kalesi | |
![]() | |
38°25′02″ şm. e. 27°01′04″ ş. u.HGYO | |
Ölkə |
![]() |
Şəhər | İzmir |
Yerləşir | Balçova səmti, İnciraltı məhəlləsi |
Layihə müəllifi | jk |
Sifarişçi | Körpülü Mehmed Paşa |
Əsas tarixlər |
|
Tikilmə tarixi | 1666 |
Üslubu | qala |
Sancaqburnu qalası 1666-cı ildə sədrəzəm Körpülü Mehmed Paşanın göstərişi ilə İzmir körfəzinin cənubundakı Sancaqburnuda inşa edilmişdir.[1] Qalanın tikintisində şəhərdəki əntiq teatrının daşlarından istifadə edilib.[1] Gediz çayının lili ilə formalaşan çayın mənbəyi ilə qarşı sahildəki Sancaqburnu arasındakı ərazi körfəzin ən dar nöqtəsi olduğu üçün qalanın inşası körfəzdə gəmilərin hərəkətinə nəzarət etməyə kömək etdi.[1][2] Şəhərin müdafiəsi ilə yanaşı, İzmir limanına gələn gəmilərin gömrük rüsumunu ödəmədən getməsinin qarşısı alınmış oldu. Yeni tikilmiş qalaya Manisa qalasından əsgərlər göndərildi.[3] Qalanın inşası ilə, İzmir Liman qalasının əhəmiyyəti azaldı.[4]
1688-ci ildə İzmir zəlzələsi nəticəsində viran qalan qala 1691-ci ildə təmir edilərək yenidən fəaliyyətə başladı.[1] Qala 1828-ci ildə yenidən təmir edilərək, müəyyən əlavələr də inşa edildi.[5] Almaniyadan gətirilən Krupp topları 1877-ci ilin mayında qalada quraşdırıldı.[5] Birinci Dünya müharibəsi davam edərkən, 5 mart 1915-ci ildə ingilis və fransız gəmiləri qalaya hücum etdi.[6] Martın 10-na qədər davam edən hücumlar nəticəsində, qalanı aça bilməyən gəmilər geri çəkilmək məcburiyyətində qaldılar.[7][8] Hazırda hərbi bölgə olan qalada Yenikale Xüsusi Təlim Mərkəzi Komandanlığı fəaliyyət göstərir.