Dadanovların mülkləri — Şəki şəhərində yerləşən və Məşədi Xəlil Dadanov tərəfindən tikdirilmiş tarixi-memarlıq abidələri.
Dadanovların mülkləri | |
---|---|
![]() | |
![]() | |
41°12′05″ şm. e. 47°11′42″ ş. u.HGYO | |
Ölkə |
![]() |
Şəhər | Şəki |
Yerləşir | Mirzə Fətəli Axundzadə prospekti, 164 |
Aidiyyatı | Yuxarı-Baş Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu |
Tikilmə tarixi | XX əsrin əvvəlləri |
Vəziyyəti | stabil |
Rəsmi adı: Historic Centre of Sheki with the Khan’s Palace | |
Tipi | Mədəni |
Kriteriya | ii, v |
Təyin edilib | 2019 |
İstinad nöm. | 1549 |
Dövlət | Azərbaycan |
Region | Avropa |
İstinad nöm. | 4996-1, 4996-2, 4996-3, 4996-4, 4996-5 |
Kateqoriya | Bina |
Əhəmiyyəti | Yerli əhəmiyyətli |
![]() |
Ərazidə olan 5 bina, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 3 noyabr 2021-ci ildə verdiyi 338 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.
Dadanovların mülkləri 5 binadan ibarətdir və binalardan dördü indiki M.F.Axundzadə prospektinin şərq, biri isə qərb tərəfində yerləşir. Onların XX əsrin əvvələrində tikildiyi ehtimal olunur. Yalnız üçüncü binanın üzərində tikinti tarixi kimi 1909-cu il göstərilib.[1] Binalar 1909-cu ildə Məşədi Xəlil Dadanov tərəfindən tikdirilib. Xəlil Dadanov orta təhsilini bitirdikdən sonra Sankt Peterburqda ali təhsil alıb. Şəkiyə qayıtdıqdan sonra Hacı Məhəmmədsadıq Əliyevin qızı Tükəzban xanım ilə ailə qurub. Tütün və maxorka ixracı ilə məşğul olub və qardaşları ilə birlikdə varlanıb.[2] [3]
Binaların memarı usta Rza Qafarovdur. İnşalarında çay daşı, qırmızı kərpic, əhəng və meşə ağaclarından istifadə olunub.[2]
Kompleksdəki binalarda ümumilikdə 39 otaq var. Birinci binanın ümumi sahəsi 760 kvadratmetrdir. Tütün maxorka fabriki kimi istifadə olunmuş bu bina üçmərtəbəlidir və yeddi otaqdan ibarətdir. Hazırda birinci mərtəbəsindən anbar kimi, ikinci və üçüncü mərtəbələrindən isə sinif otaqları kimi istifadə edilir. İkinci binanın ümumi sahəsi 763 kvadratmetrdir.[2] Üçmərtəbəlidir, on iki otağı var. Üçüncü binanın ümumi sahəsi 218 kvadratmetrdir. Bu bina yataqxana kimi istifadə olunur və üç otaqdan ibarətdir. Dördüncü binanın ümumi sahəsi 392 kvadratmetrdir. İkimərtəbəsi olan bu binada yeddi otaq var.[4]
2001-ci ildən binanın yerləşdiyi Şəki şəhərinin tarixi hissəsi UNESCO-nun Ümumdünya İrsi siyahısına namizəd seçilib. 2019-cu il iyulun 7-də "Xan Sarayı ilə birgə Şəkinin tarixi mərkəzi" UNESCO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilib.[5] Qərar Bakı Konqres Mərkəzində keçirilən UNESCO-nun Ümumdünya İrs Komitəsinin 43-cü sessiyasında qəbul olunub.[6]
Ərazidə olan 5 bina, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 3 noyabr 2021-ci ildə verdiyi 338 nömrəli qərar ilə yerli əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısına salınıb.[7] Onlardan üçü “Dadanovların evi”, ikisi isə “Dadanovların ticarət kontoru” adı ilə qeydiyyata alınıb.[1]
Hazırda bu binalarda Şəki şəhər inteqrasiya təlimli internat tipli gimnaziya fəaliyyət göstərir.[2]