I Sanço (port. Sancho I de Portugal) və ya Yurdsalan Sanço (port. Sancho o Povoador; 11 noyabr 1154[1], Koimbra[1] – 26 mart 1211, Koimbra[1]) — II Portuqaliya kralı.
I Sanço | |
---|---|
![]() | |
6 dekabr 1185 – 26 mart 1211 | |
Əvvəlki | I Afonso |
Sonrakı | II Afonso |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 11 noyabr 1154(1154-11-11)[1] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 26 mart 1211(1211-03-26) (56 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | cüzam |
Dəfn yeri |
|
Fəaliyyəti | şair |
Atası | I Afonso |
Uşaqları | |
Ailəsi | Burqoniya sülaləsi |
Dini | xristianlıq |
![]() |
Portuqaliya krallığının ilk kralı I Afonso və xanımı Savoyyalı Matildanın ikinci, ancaq yetkinlik yaşına çata bilən yeganə oğlu kimi 1154-cü ildə dünyaya gəldi. Atasının vəfatının ardından onun yeganə varisi kimi 1185-ci ildə taxta çıxdı.
Qalisiya ilə sərhəd probleminə son qoyaraq bütün gücüylə cənubdakı müsəlmanlarla mübarizə apardı. Səlibçilərin hərbi dəstəyilə Alvor qalasını yağmaladı və 1189-cu ildə Silves şəhərini fəth etdi. 20 minlik əhalisiylə cənub bölgəsinin ən güclü şəhəri olan Silves şəhərində bərpa işləri gördü və günümüzədək qalan qalanın inşasını əmr etdi. Ancaq şimaldakı çaxnaşmalar səbəbilə Silves şəhəri diqqət mərkəzindən qaçdı və 1191-ci ildə mavrlar tərəfindən yenidən işğal edildi.
1174-cü ildə hələ taxta çıxmadan öncə, Araqon kralı II Ramironun nəvəsi Dulsa ilə evləndi. Cütlük bu nigahdan 11 övlad sahibi oldu. Bundan başqa kralın məşuqələrindən dünyaya gələn çox sayıda övladı da vardı.
Səltənətinin böyük hissəsini ölkənin ucqar nöqtələrində yaşayış məntəqələri yaratmaqla məşğul oldu. Elmə və ədəbiyyata olan marağı ilə bilinir. Bir neçə şeir kitabı olduğu bilinən I Sanço dövlət xəzinəsi hesabına çox sayda gənci Avropanın müxtəlif elm mərkəzlərinə təhsil almaq üçün göndərdi. 1211-ci ildə Koimbrada vəfat etdi və taxta böyük oğlu II Afonso çıxdı.