Yaroslav Stetsko (ukr. Ярослав Семенович Стецько; 19 yanvar 1912[1], Ternopıl, Sisleytaniya – 15 iyun 1986, 5 iyul 1986[2] və ya 5 aprel 1986[3], Yuxarı Bavariya) — ukraynalı millətçi siyasətçi, Ukrayna Millətçiləri Təşkilatının (OUN-B) aparıcı liderlərindən biri. O, 1941-ci ildə Lvovda Ukraynanın müstəqilliyini elan edən hökumətin rəhbəri olmuş və sonradan mühacirətdə Ukrayna millətçi təşkilatlarını birləşdirən Ukrayna Antibolşevik Blokunun başçısı kimi fəaliyyət göstərmişdir.[4][5]
Yaroslav Stetsko | |
---|---|
![]() | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 19 yanvar 1912(1912-01-19)[1] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 15 iyun 1986(1986-06-15) (74 yaşında), 5 iyul 1986(1986-07-05)[2] (74 yaşında) və ya 5 aprel 1986(1986-04-05)[3] (74 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Partiya | |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | siyasətçi |
Həyat yoldaşı | |
![]() |
Stetsko 1912-ci il yanvarın 19-da Avstriya-Macarıstan imperiyasına daxil olan Ternopol şəhərində anadan olmuşdur. Gənc yaşlarından Ukrayna millətçi ideologiyasına maraq göstərmişdir. Lvov Universitetində fəlsəfə və hüquq üzrə təhsil almışdır. 1929-cu ildə yaradılan Ukrayna Millətçiləri Təşkilatına (OUN) erkən dövrlərdən qoşulmuş və Stepan Bandera ilə yaxın əməkdaşlıq etmişdir.[6]
22 iyun 1941-ci ildə Almaniya SSRİ-yə hücum etdikdən sonra, OUN-B Lvov şəhərində 30 iyun 1941-ci ildə müstəqil Ukrayna dövlətinin yaradıldığını elan etdi. Bu aktı Yaroslav Stetsko oxumuş və o, yeni yaradılan müvəqqəti hökumətin baş naziri elan edilmişdir.[7][8] Lakin nasist Almaniyası Ukraynanın müstəqilliyini tanımadı və Stetsko ilə Bandera həbs edilərək Berlinə göndərildi. Müharibədən sonra Stetsko Almaniyada qalaraq siyasi fəaliyyətini davam etdirmişdir. O, 1947-ci ildə Ukrayna Antibolşevik Bloku (ABN) adlı təşkilatı yaratmış və müxtəlif Avropa ölkələrində sovetlərə qarşı çıxışlar təşkil etmişdir. ABN beynəlxalq miqyasda bir çox antikommunist qurumlarla əməkdaşlıq etmiş və Soyuq müharibə dövründə ABŞ və digər Qərb ölkələri ilə ideoloji yaxınlıq nümayiş etdirmişdir.[9]
Yaroslav Stetsko 5 iyul 1986-cı ildə Almaniyanın Münhen şəhərində vəfat etmişdir. O, mühacirətdə ikən Ukraynanın müstəqilliyi uğrunda fəaliyyəti ilə tanınmışdır. Onun həyat yoldaşı Slava Stetsko da siyasi fəal olmuş və Stetskonun ölümündən sonra onun işini davam etdirmişdir.[10]
Yaroslav Stetsko müasir Ukraynada bəziləri tərəfindən milli qəhrəman kimi qəbul edilir, lakin onun fəaliyyəti beynəlxalq miqyasda, xüsusən də yəhudi və polyak təşkilatları tərəfindən tənqidlə qarşılanır.[11]