. Love.az

Seki Olkesi - Wikipedia - Love.az

Ana Səhifə - Seki Olkesi
Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Şəki (dəqiqləşdirmə).
Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır.
Lütfən, məqaləni ümumvikipediya və redaktə qaydalarına uyğun şəkildə tərtib edin.
Bu məqalədəki məlumatların yoxlanıla bilməsi üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var.
Lütfən, məqaləyə etibarlı mənbələr əlavə edərək onu təkmilləşdirməyə kömək edin. Mənbəsiz məzmun problemlər yarada və silinə bilər. Problemlər həll edilməmiş şablonu məqalədən çıxarmayın. Daha ətraflı məlumat və ya məqalədəki problemlərlə bağlı müzakirə aparmaq üçün məqalənin müzakirə səhifəsinə diqqət yetirə bilərsiniz.
Tarixi Azərbaycan əraziləri
Şəki
Ümumi məlumatlar
Bölgə Azərbaycan
Xəritədə yeri
Şəki xəritədə

Mündəricat

  • 1 Ərazisi
  • 2 Tarixi
  • 3 Şəkinin hökmdarları, xanları və məlikləri
    • 3.1 Şəkidə Səfəvi, Osmanlı və Nadir şah hakimiyyəti dövrü (1551–1746)
      • 3.1.1 Şəki hakimləri
      • 3.1.2 Şəki məlikləri
      • 3.1.3 Müstəqil xanlıq dövrü (1747–1819; 1826)
  • 4 İstinadlar
  • 5 Həmçinin bax

Ərazisi

redaktə
 
Şəki xanlığının gerbi

Müxtəlif dövrlərdə hakimlik, xanlıq, vilayət, ölkə və s. adlandırılan bu tarixi ərazi əsasən İndiki Azərbaycan Respublikası ərazisinin şimal-qərb hisəsini, həmçinin, qismən, indiki Gürcüstan Respublikasının ərazisinin şərqini və indiki Rusiya Federasiyasındakı Dağıstan Respublikası ərazisinin cənubunu əhatə etmişdir.

Tarixi

redaktə
  • Şəki knyazlığı
  • Şəki hakimliyi
  • Şəki xanlığı
  • Şəki əyaləti
  • Nuxa qəzası
  • Şəki rayonu

Şəkinin hökmdarları, xanları və məlikləri

redaktə
  • Seyid Əli Orlat −1393–1399
  • Seyid Əhməd Orlat 1393 — +1423/24
  • Əli inaq −1435 — +1435
  • 1444/45–1456/57 Əlican (Candar) xan (Qara keşişin oğlu[1])
  • 1456/1457 — ? Qutul xan (Əlican xanın oğlu)[2]
  • Əbdülqafar −1447/1448 — +1468/1469
  • ___ — ____ Zəki (Şəki) xan (Qutul xanın oğlu)
  • -1497–1497 Şahhüseyn
  • -1519 — May,1524 Həsən sultan
  • May,1524 — May, 1551 Dərviş Məhəmməd xan (Həsən sultanın oğlu)

Şəkidə Səfəvi, Osmanlı və Nadir şah hakimiyyəti dövrü (1551–1746)

redaktə

Şəki hakimləri

redaktə
  • 1551 — ___1555 Toygün bəy Qacar
  • 1555 — ? Şamxal sultan Çərkəz
  • 1574–1580 İsa xan (Kaxetiya hakimi Levonun oğlu 12.12.1560-cı il tarixdə islamı qəbul edib, 25.12.1562-ci ildə Səfəvilər tərəfindən həbs edilib)

1591 — ___ Əmir Osman

  • ______ — ______Məhəmməd sultan
  • ______ — ______Aslan sultan
  • ______ — ______Abbasqulu sultan
  • ______ — ______Şahmir xan
  • 17-ci əsrin 90-cı illəri Allahqulu sultan

1722 — ___ +1730 Əli sultan

Şəki məlikləri

redaktə
  • +1642 — ____ Məlik Səfiqulu
  • 1691 — ____ ; ____ — ____ Məlik Həsən
  • 1691 — _____ Məlik Səfərqulu (Məlik Səfiqulunun oğlu)
  • oktyabr, 1734 — may, 1737 Əlimərdan bəy (ibn Məhəmməd xan sultan, ibn Məlik Səfiqulu)
  • may, 1737–1743 Məlik Nəcəfqulu (Məlik Səfərqulunun oğlu)
  • 1743 — + sentyabr, 1746 Məlik Cəfər (Məlik Nəcəfqulunun qardaşı oğlu)

Müstəqil xanlıq dövrü (1747–1819; 1826)

redaktə
  • 1747–1755 Hacı Çələbi xan (Sultan Qurban oğlu)
  • 1755–1759 Ağakişi bəy (Hacı Çələbi xanın oğlu)
  • 1759–1780 Məhəmməd Hüseyn xan (Həsən bəy oğlu)
  • 1780–1783 Hacı Əbdülqadir xan (Hacı Çələbi xanın oğlu)
  • 1783–1795; 1797–1802 Məhəmmədhəsən xan (Şəki xanı) (Məhəmməd Hüseyn xanın oğlu)
  • 1795–1797; 1805–1806 Səlim xan (Şəki xanı) (Məhəmməd Hüseyn xanın oğlu)
  • 1806 Fətəli xan (Məhəmməd Hüseyn xanın oğlu)
  • 1806–1814 Cəfərqulu xan
  • 1814–1819 İsmayıl xan (Cəfərqulu xanın oğlu)
  • 1826–1826 Hüseyn xan (Səlim xanın oğlu)

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ Bu şəxsin Əli İnaq olması ehtimalı var. Şəki tarixlərində onun islamdan əvvəlki adının "Candar" olması göstərilir. Lakin mümkündür ki bu heç də onun adı yox, əslində rütbəsi idi. Belə ki həm "candar" və həm də "inaq" monqol hərbi rütbələri idi, özü də bu rütbələr bir birinə çox yaxın rütbələr idilər. Mustafa ağanın Şəki tarixində onun yalnız Nuxnaın hakımı olması göstərilir. Hacı Seyid Əbdülhəmidin Şəki tarixində isə qeyd olunur ki, Candar Qara keşiş oğlu (1444–1445-ci illərdə (islam tarixi ilə – 848-ci il) islamı qəbul edərək Əlican adını gütürdü. O zamanlar digər torpaqlardan, xüsusi ilə də İrandan, Şəkinin hökmransız və xansız qalmasından istifadə edərək quldurlar və əmirin əskərləri tez-tez Şəkiyə hücüm edirdilər. Şəki əhalisi Əlicanı cəsur və ağıllı olduğuna görə Şəkinin xanı seçir. O, 861 (1456–1457) ildə vəfat edir.
  2. ↑ Mustafa ağanın "Şəki tarixi"ndə onun Şəki şəhərini tutması və paytaxt etməsi göstərilir

Həmçinin bax

redaktə
  • Azərbaycan (tarixi ərazi)
  • Arran (tarixi ərazi)
  • Şirvan (tarixi ərazi)
  • Muğan (tarixi ərazi)
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Şəki_(tarixi_ərazi)&oldid=7808323"
LOVE.AZ