 |
 |
Love.az |  |
 |
Bedesten — Osmanlı imperiyasının şəhərlərində tarixən rast gəlinən qapalı bazar və ya bazar zalı növü. Bu, adətən bir Osmanlı şəhərinin və ya şəhərinin ticarət məhəlləsinin mərkəzi binası idi, burada ən vacib və qiymətli məhsullar (qızıl və zərgərlik kimi) saxlanılır və satılırdı. Onun funksiyası digər (adətən ərəbdilli) regionlardakı qeysəriyyə ilə müqayisə edilə bilər və ya ona bərabər idi, baxmayaraq ki, sonuncunun memarlığı fərqli xarakter daşıyırdı və öz küçələri olan bazara bənzəyirdi.[1]:59, 255
Sözün mənşəyi farsca (بزازستان, bəzzazistan) sözündəndir. Bu, "bəzəkçilərin yeri" deməkdir.[2] Sözün tərkibinə farsca "- istan" şəkilçisi daxildir.[3] Osmanlılar onu "Bəzzistan" və "Bedesten" kimi tələffüz edirdilər.[2]
Bedesten XV əsrin erkən Osmanlı memarlığında inkişaf etmiş bir tikili növüdür.[4] Bedestenlər ilk növbədə parça və toxuculuq satıcılarını yerləşdirmək üçün bir yer kimi başlamışdır, lakin nəticədə burada daha qiymətli məhsullar saxlanılmışdır. Bu tip binalar daha təhlükəsiz olduğundan və gecələr bağlana bildiyinə görə ən vacib məhsulların (məsələn, qızıl və zinət əşyalarının) saxlandığı, qorunduğu, tənzimləndiyi və satıldığı yerə çevrilmişdir.[4][5] Zərgərlik və toxuculuq ticarəti ilə yanaşı, bedestenlərdə kölələr də satılırdı.[6]
Bedestenlər adətən dördbucaqlı mərtəbə planına malikdir, içərisində əsas kamera günbəzlərlə örtülmüş və təyin olunmuş qapı girişləri istisna olmaqla, xaricdən divarla örtülmüşdür. Onların dizaynı qismən Osmanlı məscidlərinin dizaynından irəli gəlirdi.[7] Adətən xarici perimetrdə mağazalar var idi, lakin daxili kamera ən vacib malların saxlandığı və satıldığı yer idi.[8]
 |
 |
LOVE.AZ |  |
 |
|