. Love.az

Benjamin List - Wikipedia - Love.az

Ana Səhifə - Benjamin List

Benjamin List (11 yanvar 1968[2], Frankfurt-Mayn, Hessen[2]) — alman kimyaçısı, David Makmillan ilə birlikdə kimya üzrə Nobel mükafatı (2021) laureatı.

Benjamin List
alm. Benjamin List‎
Doğum tarixi 11 yanvar 1968(1968-01-11)[2] (57 yaş)
Doğum yeri
  • Frankfurt-Mayn, Darmştadt[d], Hessen, Qərbi Almaniya[2]
Elm sahələri kimya[1], üzvi kimya[1]
Elmi dərəcələri
  • doktorluq dərəcəsi[d][2],
  • fəlsəfə doktoru
İş yerləri
  • Köln Universiteti,
  • Hokkaydo Universiteti
Təhsili
  • Azad Berlin Universiteti,
  • İohann Volfqanq Göte adına Frankfurt Universiteti
Üzvlüyü
  • Leopoldin Alman Milli Elmlər Akademiyası
Mükafatları Almaniya Federativ Respublikasının "Xidmətlərə görə" ordeninin böyük zabit xaçı — 2022
Kimya üzrə "Nobel" mükafatı (İsveç) — 2021
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mündəricat

  • 1 Bioqrafiyası
  • 2 Karyera və tədqiqatları
  • 3 Şəxsi həyatı
  • 4 Fəxri fərmanları və mükafatları
  • 5 İstinadlar
  • 6 Xarici keçidlər

Bioqrafiyası

redaktə

L. Benjamin 11 yanvar 1968-ci ildə  Frankfurtda Maynda anadan olub (Qərbi Almaniya).

Frankfurtda  orta səviyyəli[3] alim və rəssam ailəsində anadan olan List Benjamin kardioloq Frans Folhardın və kimyaçı Yakob Folhardın  nəvəsidir.[4] Onun bibisi, tibb üzrə 1995-ci il Nobel mükafatı laureatı Kristina Nüsslein-Folhard anasının, memar Haydi Listin bacısıdır.[5][6] Onun hələ üç yaşı olanda valideynləri boşanıb.

Karyera və tədqiqatları

redaktə

B. List 1993-cü ildə Berlin Azad Universitetində kimya üzrə magistr dərəcəsi və 1997-ci ildə Frankfurt Höte Universitetində fəlsəfə doktoru dərəcəsi alıb. Onun doktorluq dissertasiyası "Synthese eines Vitamin B 12 Semicorrins"[7][8] adlı və İohann Mülzerin rəhbərliyi altında yazılmışdır.[9][10] List 1997–1998-ci illərdə ABŞ-ın La Jolla şəhərindəki Skripps Tədqiqat İnstitutunun Molekulyar Biologiya Departamentində Karlos F. Barbas III və Riçard Lernerin[11][12] tədqiqat qruplarında postdoktorluq işçisi kimi çalışmışdır. Alexander Humboldt Fondunun təqaüdü ilə, həmçinin 1999-cu ildən 2003-cü ilə kimi dosent işləyib.[13][14]

Onun doktorluq dissertasiyası "Vitamin B12 semikorrin sintezi" ("Synthese eines Vitamin B 12 Semicorrins")[15] adlı və İohann Mülzerin rəhbərliyi altında yazılmışdır.[16] B. List 1997–1998-ci illərdə ABŞ-ın La Hoye şəhərindəki Skripps Tədqiqat İnstitutunun Molekulyar Biologiya Departamentində Karlos F. Barbas III və Riçard Lernerin tədqiqat qruplarında postdoktorluq işçisi kimi Alexander Humboldt Fondunun təqaüdü ilə, həmçinin 1999-cu ildən 2003-cü ilə qədər dosent kimi  çalışmışdır.

2003-cü ildə Maks Plank adına Kömür Tədqiqatları İnstitutunda qrup rəhbəri olmaq üçün Almaniyaya qayıdıb, 2005-ci ildə isə homogen kataliz şöbəsinə rəhbərlik edərək institutun direktorlarından biri olub.[17] 2012–2014-cü illərdə institutun icraçı direktoru vəzifəsində çalışıb.[18]

2004-cü ildən Köln Universitetində üzvi kimya üzrə fəxri professor kimi ştatdankənar vəzifədə çalışıb. 2018-ci ildən B. List həm də Hokkaydo Universitetinin Kimyəvi Reaksiya Modeli və Kəşfı İnstitutunda baş tədqiqatçıdir.[19][20] "Synlett" elmi jurnalının baş redaktorudur.[21] 2021-ci ilə kimi onun H indeksi Google Scholara görə 95,[22][23]- Scopus-ə görə 86-dır.

6 oktyabr 2021-ci ildə David Makmillan ilə birlikdə "Asimmetrik orqanokatalizi inkişaf etdirdiklərinə görə" kimya üzrə Nobel mükafatına layiq görüldü.[24] Bu inkişaf əczaçılıq tədqiqatlarına və dərman istehsalına böyük təsir göstərdi və "kimyanı yaşıllaşdırdı".[25]

Şəxsi həyatı

redaktə

B. List 1999-cu ildə La Hoyadə Sabine List ilə evlənib və onların Teo və Paul adlı iki oğlu var.[26][27][28] Onların hamısı 2004-cü ildə Hind okeanında baş verən zəlzələ və sunamidən sağ çıxanlardandı.[29]

Fəxri fərmanları və mükafatları

redaktə
  • 1994-cü ildə- NaFöG Mükafatı, Berlin şəhərindən[30]
  • 1997-ci ildə- Alexander  Humboldt Fondunun Fedor Linen Təqaüdü
  • 2000-ci ildə Synthesis-Synlett jurnalı Mükafatı
  • 2003-cü ildə- Alman Kimya Cəmiyyətinin Karl Duisberg Memorial Mükafatı
  • 2004-cü ildə- Degussa Xiral Kimya Mükafatı
  • 2004-cü ildə- Kimya Sənayesi Fondunun Müəllim Mükafatı
  • 2004-cü ildə- Haydelberg Universitetinin Lizeberg mükafatı
  • 2005-ci ildə- AstraZeneca Avropa Mühazirəsi, Sintetik Kimya Cəmiyyəti, Yaponiya
  • 2005-ci ildə-Mühazirə Mükafatı
  • 2005-ci ildə-Novartis Gənc Tədqiqatçı Mükafatı
  • 2006-cı ildə- JSPS Təqaüdü, Yaponiya
  • 2007-ci ildə-Üzvi Kimya üzrə  AstraZeneca Mükafatı
  • 2007-ci ildə- Kimya Sənayesi Fondu Mükafatı.
  • 2007-ci ildə-OBC-Mühazirə Mükafatı
  • 2008-ci ildə- Koreya Sunkyunkvan Universitetində dəvətli professor.
  • 2009-cu ildə- Mühazirə proqramı Boehringer-Ingelheim, Kanada
  • 2009-cu ildə- Üzvi reaksiyalar üzrə mühazirə, ABŞ
  • 2009-cu il Thomson Reuters Sitat Mükafatının qalibi
  • 2011-ci ildə- Boehringer-Ingelheim Mühazirəsi, Harvard Universiteti, ABŞ
  • 2011-ci ildə- ERC Genişləndirilmiş Qrant
  • 2012-ci ildə- Novartis Kimya Müəllim Mükafatı
  • 2012-ci ildə-Otto Bayer Mükafatı
  • 2013-cü ildə Mukayami Mükafatı
  • 2013-ce ildə- Ruhrpreis, Mülheim, Almaniya
  • 2014-cü ildə-Cope Scholar Mükafatı, ABŞ
  • 2014-cü ildə- Thomson Reuters Çox İstinad Edilən Tədqiqatçı
  • 2015-ci ildə- Carl Şipp Marvel Mühazirəsi, Illinois Universiteti, Urbana-Şampeyn, ABŞ
  • 2016-cı ildə-Qottfried Vilhelm Leibniz mükafatı
  • 2017-ci ildə- Professor U. R. Qataka, Hindistan Elmin İnkişafı Assosiasiyası (IACS), Kalkutta, Hindistan
  • 2017-ci ildə Ta-shue Chou Mühazirəsi, Kimya İnstitutu, Academia Sinica, Taypey, Tayvan
  • 2018-ci ildə- Almaniya Leopoldina Milli Elmlər Akademiyasının üzvü 2019-cu ildə- Herbert S. Bran Mühazirəsi, Purdue Universiteti, İndiana, ABŞ
  • 2019-cu ildə- Veb of Science Sitat Mükafatının Kimya üzrə Qalibi
  • 2021-ci ildə- TCR Mühazirəsi, CSJ 100th Annual Meeting, Yaponiya
  • 2021-ci ildə- Kimya üzrə Nobel Mükafatı[31]
  • 2022-ci ildə- Sintetik üsullar sahəsində yaradıcı tədqiqatlar üçün Herbert Braun Mükafatı[32]
  • 2024-cü ildə- Cənubi Kaliforniya Həyat Elmləri Universitetində Con Stauffer fəxri mühazirəsi[33]
  • 2024-cü ildə- Krige Mühazirə Proqramı (Karlsruye Texniki İnstitutu)[34]

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ 1 2 3 4 Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
  2. ↑ 1 2 3 4 5 Deutsche Nationalbibliothek Record #118156187 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
  3. ↑ "Нобелевская премия Нюссляйна-Фольхарда Неффена". Tagblatt.de. Проверено 6 октября 2021г.
  4. ↑ Питшманн, Катарина (6 октября 2021 г.)."Перспектива жизни". Max-Planck-Gesellschaft. Получено 7 октября 2021 г
  5. ↑ "Нобелевская премия Нюссляйна-Фольхарда Неффена". Tagblatt.de. Проверено 6 октября 2021г.
  6. ↑ "Нобелевская премия за немецкую революцию в химии" . Моргенпост . Проверено 7 октября 2021 г.
  7. ↑ OCLC613569311
  8. ↑ Mulzer, Johann; List, Benjamin; Bats, Jan W. (1 июня 1997 г.). "Стереоконтролируемый синтез нерацемического витамина B12 A −B-Semicorrin". Журнал Американского химического общества . 119 (24). Американское химическое общество (ACS): 5512–5518. doi : 10.1021/ja9700515 . ISSN 0002–7863 .
  9. ↑ "Benjamin List, HC Brown lecture"(PDF). Получено 6 октября 2021 г
  10. ↑ "Бенджамин Лист, директор Института Макса Планка по Kohlenforschung, erhält ERC Advanced Grant des Europäischen Forschungsrates" (PDF) . Проверено 15 октября 2021 г.
  11. ↑ Сервис, Роберт Ф. (6 октября 2021 г.). "Нобелевская премия вручает создателям молекул, которые сделали химию проще и зеленее" . Наука . doi : 10.1126/science.acx9266 . S2CID 242889498. Получено 12 октября 2021 г.
  12. ↑ "List, Benjamin". Max-Planck-Gesellschaft. 23 сентября 2021 г.. Получено 6 октября 2021 г
  13. ↑ "List, Benjamin". Max-Planck-Gesellschaft. 23 сентября 2021 г.. Получено 6 октября 2021 г
  14. ↑ "Vita Prof. List".kofo.mpg.de. 10 мая 2021 г.. Получено 6 октября 2021 г
  15. ↑ Mulzer, Johann; List, Benjamin; Bats, Jan W. (1 июня 1997 г.). "Стереоконтролируемый синтез нерацемического витамина B12 A −B-Semicorrin". Журнал Американского химического общества . 119 (24). Американское химическое общество (ACS): 5512–5518. doi : 10.1021/ja9700515 . ISSN 0002–7863 .
  16. ↑ "Benjamin List, HC Brown lecture"(PDF). Получено 6 октября 2021 г
  17. ↑ "Board of Directors" . Институт Макса Планка по исследованию угля . Получено 25 марта 2019 г.
  18. ↑ "Benjamin List, HC Brown lecture"(PDF). Получено 6 октября 2021 г
  19. ↑ "Главный исследователь ICReDD, профессор Бенджамин Лист получил Нобелевскую премию по химии 2021 года!! Огромные поздравления!!" . ICReDD: Институт разработки и открытия химических реакций, Университет Хоккайдо (WPI-ICReDD) . 6 октября 2021 г. . Получено 6 октября 2021 г
  20. ↑ "LIST, Benjamin". ICReDD: Институт разработки и открытия химических реакций, Университет Хоккайдо (WPI-ICReDD). 23 декабря 2020 г.. Получено 6 октября 2021 г
  21. ↑ Лист, Бенджамин (30 мая 2017 г.). "Коллективное рецензирование может быть хорошим и быстрым" . Nature . 546 (7656): 9. Bibcode : 2017Natur.546….9L . doi : 10.1038/546009a . hdl : 11858/00–001M-0000–002E-18FF-E . PMID 28569830
  22. ↑ Список публикаций Бенджамина, проиндексированных Google Scholar Редактировать это в Wikidata
  23. ↑ "Предварительный просмотр Scopus – Список, Бенджамин – Сведения об авторе – Scopus" . www.scopus.com . Получено 15 октября 2021 г
  24. ↑ Нобелевская премия по химии 2021 года". NobelPrize.org. Получено 6 октября 2021 г
  25. ↑ Дёрхёфер, Памела (6 октября 2021 г.). "Нобелевская премия за "гениальные работы"" . Frankfurter Rundschau (на немецком языке) . Проверено 6 октября 2021 года .
  26. ↑ Хармсен, Торстен (6 октября 2021 г.). "Ehemaliger Berliner Student Бенджамин Лист, получивший Нобелевскую премию по химии" . Berliner Zeitung (на немецком языке) . Проверено 6 октября 2021 г.
  27. ↑ Мюллер-Юнг, Иоахим (6 октября 2021 г.). "Список катализаторов-форшеров: Respektlos zum Nobelpreis" . ФАЗ. НЕТ (на немецком языке) . Проверено 6 октября 2021 г.
  28. ↑ "Нобелевская премия по химии 2021 года, интервью с Бенджамином Листом" . NobelPrize.org . 6 октября 2021 г. . Получено 6 октября 2021 г
  29. ↑ "Список Бенджамина: Нобелевский лауреат, дер ден цунами überlebte" . ВДР . Проверено 7 октября 2021 г.
  30. ↑ "Диплом Свободного университета в Берлине: Мюллер gratuliert Chemie-Nobelpreisträgern List und McMillan" . rbb24 (на немецком языке). 6 октября 2021 г. Проверено 7 октября 2021
  31. ↑ "Нобелевская премия по химии 2021 года". NobelPrize.org. Получено 6 октября 2021 г
  32. ↑ "Премия профессора Бена Листа на премию Герберта К. Брауна" . Институт Макса Планка для Коленфоршунга (на немецком языке). 1 октября 2021 г. Проверено 6 октября 2021 г.
  33. ↑ "50-я почетная лекция Джона Штауффера по естественным наукам, 23–24 апреля 2024 г. Профессор Бенджамин Лист, лауреат Нобелевской премии по химии 2021 г. Институт Макса Планка по исследованию колленфоршунга" . Колледж литературы, искусств и наук Дорнсайф, Университет Южной Калифорнии . 23 апреля 2024 г.
  34. ↑ Подлех, Иоахим (10 сентября 2014 г.). "KIT – Institut für Organische Chemie – Startseite" . www.ioc.kit.edu (на немецком языке) . Проверено 20 апреля 2024 г.

Xarici keçidlər

redaktə
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Benjamin_List&oldid=7988984"
LOVE.AZ