Benjamin List (11 yanvar 1968[2], Frankfurt-Mayn, Hessen[2]) — alman kimyaçısı, David Makmillan ilə birlikdə kimya üzrə Nobel mükafatı (2021) laureatı.
Benjamin List | |
---|---|
alm. Benjamin List | |
![]() | |
Doğum tarixi | 11 yanvar 1968(1968-01-11)[2] (57 yaş) |
Doğum yeri |
|
Elm sahələri | kimya[1], üzvi kimya[1] |
Elmi dərəcələri |
|
İş yerləri | |
Təhsili | |
Üzvlüyü | |
Mükafatları |
![]() ![]() |
![]() |
L. Benjamin 11 yanvar 1968-ci ildə Frankfurtda Maynda anadan olub (Qərbi Almaniya).
Frankfurtda orta səviyyəli[3] alim və rəssam ailəsində anadan olan List Benjamin kardioloq Frans Folhardın və kimyaçı Yakob Folhardın nəvəsidir.[4] Onun bibisi, tibb üzrə 1995-ci il Nobel mükafatı laureatı Kristina Nüsslein-Folhard anasının, memar Haydi Listin bacısıdır.[5][6] Onun hələ üç yaşı olanda valideynləri boşanıb.
B. List 1993-cü ildə Berlin Azad Universitetində kimya üzrə magistr dərəcəsi və 1997-ci ildə Frankfurt Höte Universitetində fəlsəfə doktoru dərəcəsi alıb. Onun doktorluq dissertasiyası "Synthese eines Vitamin B 12 Semicorrins"[7][8] adlı və İohann Mülzerin rəhbərliyi altında yazılmışdır.[9][10] List 1997–1998-ci illərdə ABŞ-ın La Jolla şəhərindəki Skripps Tədqiqat İnstitutunun Molekulyar Biologiya Departamentində Karlos F. Barbas III və Riçard Lernerin[11][12] tədqiqat qruplarında postdoktorluq işçisi kimi çalışmışdır. Alexander Humboldt Fondunun təqaüdü ilə, həmçinin 1999-cu ildən 2003-cü ilə kimi dosent işləyib.[13][14]
Onun doktorluq dissertasiyası "Vitamin B12 semikorrin sintezi" ("Synthese eines Vitamin B 12 Semicorrins")[15] adlı və İohann Mülzerin rəhbərliyi altında yazılmışdır.[16] B. List 1997–1998-ci illərdə ABŞ-ın La Hoye şəhərindəki Skripps Tədqiqat İnstitutunun Molekulyar Biologiya Departamentində Karlos F. Barbas III və Riçard Lernerin tədqiqat qruplarında postdoktorluq işçisi kimi Alexander Humboldt Fondunun təqaüdü ilə, həmçinin 1999-cu ildən 2003-cü ilə qədər dosent kimi çalışmışdır.
2003-cü ildə Maks Plank adına Kömür Tədqiqatları İnstitutunda qrup rəhbəri olmaq üçün Almaniyaya qayıdıb, 2005-ci ildə isə homogen kataliz şöbəsinə rəhbərlik edərək institutun direktorlarından biri olub.[17] 2012–2014-cü illərdə institutun icraçı direktoru vəzifəsində çalışıb.[18]
2004-cü ildən Köln Universitetində üzvi kimya üzrə fəxri professor kimi ştatdankənar vəzifədə çalışıb. 2018-ci ildən B. List həm də Hokkaydo Universitetinin Kimyəvi Reaksiya Modeli və Kəşfı İnstitutunda baş tədqiqatçıdir.[19][20] "Synlett" elmi jurnalının baş redaktorudur.[21] 2021-ci ilə kimi onun H indeksi Google Scholara görə 95,[22][23]- Scopus-ə görə 86-dır.
6 oktyabr 2021-ci ildə David Makmillan ilə birlikdə "Asimmetrik orqanokatalizi inkişaf etdirdiklərinə görə" kimya üzrə Nobel mükafatına layiq görüldü.[24] Bu inkişaf əczaçılıq tədqiqatlarına və dərman istehsalına böyük təsir göstərdi və "kimyanı yaşıllaşdırdı".[25]
B. List 1999-cu ildə La Hoyadə Sabine List ilə evlənib və onların Teo və Paul adlı iki oğlu var.[26][27][28] Onların hamısı 2004-cü ildə Hind okeanında baş verən zəlzələ və sunamidən sağ çıxanlardandı.[29]