Bibiheybət — Azərbaycanda, Abşeron yarımadasında yerləşən neft-qaz-kondensat yatağı. Oroqrafik baxımdan yataq Bibiheybət vadisində, Bibiheybət buxtasında (indi qurudulmuş İliç körfəzi) və Badamdar yaylasında yerləşir.[1]
Bibiheybət neft yatağı |
---|
1803-cü ildə Bakı taciri Qasımbəy dənizdə iki neft quyusu tikdirmişdir. Bu quyular Bibiheybət kəndinin sahilindən 18 və 30 metr aralıda yerləşirdi və bir-birinə bərk-bərk döyülmüş lövhələrdən düzəldilmiş çərçivə ilə də sudan qorunurdu.[2]
1844-cü ildə Dövlət müşaviri Vasili Semyonovun və Bakı neft mədənlərinin direktoru, dağ-mədən mühəndisləri korpusunun mayoru Alekseyevin rəhbərliyi ilə Pensilvaniyada Edvin Dreyk quyusunun qazılmasından on ildən çox əvvəl Bibiheybət sahəsində qazma işlərinə başlanılmışdır. 1847-ci ildə burada 21 m dərinliyə ilk neft kəşfiyyat quyusu qazılmışdır.[3] Dünyanın ilk müasir neft quyusu da 1847-1848-ci illər arasında qazılmışdır. İlk yağ 14 iyul 1848-ci ildə taxta çubuqlardan istifadə etməklə zərbə üsulu ilə əldə edilmişdir.[4][5]
XIX-XX əsrlərin sonunda sahil dibinin altında əhəmiyyətli bir yataq da aşkar edilmişdir. Onu inkişaf etdirmək üçün sahil qumunu doldurmağa qərar verdilər. 1910-cu ildə Sankt-Peterburq mühəndisi, Dəmir Yolları İnstitutunun məzunu Pavel Pototskinin rəhbərliyi ilə iş başlanmışdır.[6]