Kureken Mehmed Eli Pasa - Wikipedia - Love.az

1813-cü ildə Həmşin kəndində (Rizə vilayətinin Çayeli mahalı) anadan olmuşdur. Atası Hacı Ömər Ağa idi. Uşaq ikən atası ilə İstanbula gələrək kaptanpaşa Pabuççu Əhməd Paşanın xidmətinə girir. Mehmed ölümündən sonra Əndəruna girmişdir.

Mehmed Əli Paşa 1845-ci ildə Sultan II Mahmudun qızı və Sultan I Əbdülməcidin bacısı Osmanlı şahzadəsi Adilə Sultanla (1826–1899) evlənərək "Damat" (Sultanın kürəkəni) titulu almışdır.

1845–1847-ci, 1848–1849-cu, 1851-ci, 1855–1858-ci, 1858–1853-cü, 1866–1867-ci illərdə Damad Mehmed Əli Paşa altı dəfə Osmanlı imperiyasının kaptan-ı dəryası kimi xidmət etmişdir. 1847-ci ildə Məclisin üzvü olmuşdur.

1849–1851-ci, 1853–1854-cü illərdə də sərkərdə vəzifəsini tutmuşdur.

• Şer‘iyye Sicilleri Arşivi, Kısmet-i Askeriyye Mahkemesi, nr. 1809, vr. 64–65, 73–74;
• Şer‘iyye Sicilleri Arşivi, Rumeli Kazaskerliği, nr. 584, vr. 24;
• Ahmed Rifat, Verdü’l-hadâik, İstanbul 1283, s. 48–52;
• Tayyarzâde Atâ, Târih, İstanbul 1292, II, 175–182;
• M. Destrilhes, Confidences sur la Turquie, Paris 1855, s. 83, 89, 97–124;
• Mehmed Selâhaddin, Bir Türk Diplomatının Evrâk-ı Siyâsiyyesi, İstanbul 1306, s. 312–314;
• É. A. Thouvenel, Nicolas Ier et Napoléon III, Paris 1891, s. 97–98, 141–146;
• Cevdet, Tezâkir, I, 13–17, 23, 27, 31–32, 35–39, 53–55;
• Âdile Sultan Dîvânı (haz. Hikmet Özdemir), Ankara 1996, s. 270–278;
• Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmanî (haz. Nuri Akbayar, s.nşr. Seyit Ali Kahraman), İstanbul 1996, III, 956–957;
• a.mlf., Nuhbetü’l-vekāyi‘, İstanbul 1290, s. 81, 85, 120;
• Lutfî, Târih, VI, 54;
• Fatma Aliye Hanım, Ahmed Cevdet Paşa ve Zamanı, İstanbul 1332, s. 92, 99–103, 122;
• Mecelle-i Umûr-ı Belediyye, I, 921, 923–924;
• Ali Fuat [Türkgeldi], Ricâl-i Mühümme-i Siyâsiyye, İstanbul 1928, s. 16–18, 21, 63;
• a.mlf., Mesâil-i Mühümme-i Siyâsiyye (haz. Bekir Sıtkı Baykal), Ankara 1987, I, 315–320;
• İbnülemin, Son Sadrıazamlar, I, 9, 59–61, 63–73;
• Ali Akyıldız, Tanzimat Dönemi Osmanlı Merkez Teşkilâtında Reform: 1836–1856, İstanbul 1993, s. 250–251;
• Kemal Beydilli, "Mustafa Reşid Paşa", DİA, XXXI, 349.