Sefevi Monarxlarinin Siyahisi - Wikipedia - Love.az

• Şeyx Səfi 1293-cü ildə Səfəvi ordeninin və Ərdəbil hakimliyinin əsasını qoymuşdur.
• Atası Şeyx Amin əl-din Cəbrayıl, Anası isə Şeyxə Dövlət xanımdır

• Ərdəbil hakimiliyini həm dini, həm siyasi cəhətdən möhkəmləndirmiş və əhatə dairəsini genişləndirmişdir.
• Atası Şeyx Səfi, Anası isə Şeyxə Bibi Fatimə xanımdır

• Şeyx Əli Cəlalilərlə qohumluq, Teymurilərlə isə dostluq qurmuşdur. 1402 Ankara döyüşündə müttəfiq olmuş, sunni əsrlərin azad edilməsində böyük rolu olmuşdur.
• Atası Şeyx Sədrəddin, Anası isə Şeyxə Rəvanə xanımdır.

• Şeyx İbrahim, əsasən, siyasətlə maraqlanmamış. Dini təbliğlər edərək müridlər yığmışdır.
• Atası Şeyx Əli, Anası Şeyxə Zəminə xanımdır.

• Şeyx Cüneyd atasından fərqli olaraq hakimliyə yenindən siyasi cərəyan gətirdi və hakimliyinin ərazilərini genişləndirdi. Ağqoyunlularla isə qohumluq münasibəti qurdu.
• Atası Şeyx İbrahim, Anası isə Şeyxə Mədinə xanımdır.

• Atası öldürüldüyündə hələ aylıq körpə olan Şeyx Heydər böyüyüb atasının siyasətini davam etdirdi. Ağqoyunlularla bir daha qohumluq quruldu və hakimliyin əraziləri daha da böyüdüldü.
• Atası Şeyx Cüneyd, Anası isə Şeyxə Xədicə Sultandır.

• Şeyx Sultan Əli dayısı tərəfindən ailəsi ilə birgə azad olunsa da, yenidən təqiblərə məruz qaldı. Onu azad edənlər tərəfindən də öldürüldü.
• Atası Şeyx Heydər, Anası Şeyxə Həlimə Sultandır.

• Şah I İsmayıl ulu əcdadlarının vəsiyyətinə əsasən Ərdəbil hakimliyi bütün yaxın şərqin hesabına imperiyaya çevirdi. 'Şah' titulunu aldı. Şərqdə Hindistan, qərbdə isə Turan dövlətin sərhədi oldu.
• Atası Şeyx Heydər, Anası isə Şeyxə Həlimə Sultandır.

• Şeyxşah I Təhmasib atasının qoyub getdiyi dövləti öz ailə üzvləri ilə birgə daha da gücləndirdi və yarım əsirlik səltənətini daha da çiçəkləndirdi. Şərqdə və qərbdə uğurlu müharibələrdə adını qızıl hərflərlə tarixə yazdırdı.
• Atası Şah I İsmayıl, Anası isə Validə Gülzar Sultandır.

• Şah II İsmayıl atasından sonra hakimiyyəti rəsmi alan şahzadədir. Fəqət yürütdüyü siyasət və xənədan qətləri onun səltənıtini çox sürmədi və öz yaxınları tərəfindən öldürüldü və taxdan salındı. Öz ailə fərdlərinə qarşı qəddarlığı ilə fərqlənir.
• Atası Şah I Təhmasib, Anası isə Məvzili Sultandır.

• Şah II İsmayıldan sonra Pərixan Sultan hakimiyyəti rəsmi şəkildə ələ aldı. Lakin qardaşı Şahzadə Məhəmmədin yaxınları və həyat yoldaşı tərəfindən xəyanətə uğrayıb taxdan salındı.
• Atası Şah I Təhmasib, Anası Validə Sultanağa Sultandır.

• Bacısını devrilərək hakimiyyəti ələ alan Şah Məhəmmədin səltənəti zövcəsi Xeyrənnisə Sultanın sui- qəsdindən sonra xoş keçmir. Dövlət işlərindən uzaqlaşır. Nəhayət, öz oğlu Şahzadə Abbas və onun yanında yer alan Şahın bacısı Məryəm Sultan tərəfindən hakimiyyətdən devrilir və Ələmutda həbsdə vəfat edir.
• Atası Şah I Təhmasib , Anası isə Məvzili Sultandır

• Şah I Abbas atasının siyasi səhvlərini düzəldərək dövləti bibisi ilə birgə yenidən güclü imperiyaya çevirmişdir. Şərq və Qərb mənbələrində ona "Böyük" Abbas deyə xitab edirlər. Öz ailə fərdlərinə qarşı qəddarlığı ilə fərqlənir.
• Atası Şah Məhəmməd Xudabəndə , Anası isə Xeyrənnisə Sultandır.

• Şah I Səfi o dövr Səfəvi xənədanın son fərdlərindən idi. Erkən yaşda hakimiyyəti ələ alsa da, anası və yaxın qohumları ilə güclü hakimiyyət yaratmışdır. Cəbhələrdə uğurlu müharibələrə nail olmuşdur. Lakin öz ailə fərdlərinə qarşı qəddarlığı ilə fərqlənir.
• Atası Şahzadə Məhəmmədbağır Feyzi Səfi Mirzə, Anası isə Validə Dilarəm Sultandır.

• Şah II Abbas10 yaşında taxta oturmuş, buna baxmayaraq dövlət işləri ilə ciddi şəkildə maraqlanmışdır. Anası və digər ailə üzvləri ilə birgə dövləti idarə etmişdir.
• Atası Şah I Səfi, Anası isə Anna Sultandır.

• Hakimiyyəti illərinə müharibələr yox, sülhlü dövr təsadüf edir. Bu səbəbdən daha çox abadlıq işlərinə və incəsənətə önəm vermişdir.
• Atası Şah II Abbas, Anası isə Nagixan Sultandır.

• Şah Sultan Hüseynin bütün səltənət boyu, demək olar ki, üsyanları yatırmaqla keçmişdir. 1722-ci ildə əfqanlarla döyüşərək məğlub olmuş, bütün ailəsi ilə birlikdə əsir götürülmüşdür. Bir müddət əsir saxlandıqdan sonra edam edilmişdir.
• Atası Şah I Süleyman, Anası isə Vahşatu Sultandır.

• Əsirlikdən qaçaraq Qəzvində özünü şah elan etmişdir, onun hakimiyyəti dövründə uzun sürən "Sülh dövrü" bitmiş, yeni müharibələr başlamışdır. Müharibələrdə uğur qazansa, da xəyanətə uğrayıb Nadir xan Əfşar tərəfindən devrilərək Səbzivar qalasına həbs edilmişdir. Bacısı Raziya Sultan onları qaçırmaq istəsə də, Nadir Şahın əmrilə Məhəmməd Hüseyn xan tərəfindən 2 oğlu ilə birlikdə faciəvi şəkildə öldürülmüşdür.
• Atası Şah Sultan Hüseyn, Anası isə Həlimə Sultandır.

• Şah III Abbas 4 yaşına qədər sarayda Nadir xanın himayəsində qalmışdır. 21 mart 1736 tarixində Nadir xanın özünü şah elan etməsilə atasının da qaldığı Səbzivar qalasına həbs olunmuşdur. Anası və Bibisi onu atası ilə birgə qaçırmaq istəsə də, bu alınmamış, Nadir şahın əmrilə Məhəmməd Hüseyn xan tərəfindən atası və bir qardaşı ilə birlikdə faciəvi şəkildə öldürülmüşdür.
• Atası şah II Təhmasib, Anası Şahpuri Sultandır.

• Raziya Sultan Nadir xanın Səfəvilərə qarşı kəskin duruşuna, əsasən, onunla siyasi evlilik etmişdir. Nadirin Şahın II Təhmasibi həbsə atmasından və özünü "şah" etməsindən sonra vəziyyət daha da kəskinləşdi. Raziya Sultanın bütün cəhdlərini boş qaldı. Nəhayət, 1740 - cı ildə qardaşı və onun övladları Rzaqulu mirzənin əmri ilə Səbzivarda edam edildi. Bu edamdan sonra Raziya Sultan əfşarlara qarşı intiqamçı mövqe tutdu. Səfəvi tərəfdarları hələ 1736 - dan Raziya Sultanı "Şahhiran" elan edib onun yanında yer aldılar. Raziya Sultan İbrahim mirzəni, Rzaqulu mirzəni, əsasında, digər əfşarları və Nadiri sui- qəsdlə öldürtdü. Və hakimiyyəti digər Səfəvi şahzadələrinə açdı. 1773 - cü ildə yenidən Şahhiran oldu ve 1776 - da öldükdən sonra son Səfəvi hökmüdarı olaraq tarixə keçdi.
• Atası Şah Sultan Hüseyn, Anası isə Validə Fərda Sultandır.

II Şah Süleyman

• Nadir şah öldürüldükdən sonra Raziya Sultan İranda hakimiyyəti ələ aldı. Əfşar cəbhəsini zəiflətdi. Və qohumu Şah II Süleymanı taxta çıxardı. Lakin əfşarlar sui - qəsdlə Şah II Süleymanı devirdilər.
• Anası Sultan Səfəvi, Atası Seyid Məhəmməd Mərəşidir.

• Raziya Sultan Əfşar cəbhəsinə qarşı Zəndlərlə bir olub qohumu III Şah İsmayılı taxta çıxartdı. Kərim xan zənd vəkil seçildi və Raziya Sultanla dövləti adından idarə etdi.
• Anası Məryəm Sultan Səfəvi, Atası isə Seyid Murtuza Mirzədir.

• Atası Seyid Murtuz Xəlifə, anası İsmətcahan xanım Səfəvi olmuşdur. Vəfat yeri Hindistandır.