Vaqif Salmanov - Wikipedia - Love.az

Vaqif Museyib oğlu 1939-cu ilin dekabr ayının 24-də Bakı şəhərində anadan olub. 1959-cu ildə orta məktəbi qızıl medalla bitirib. Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU-nu) fizika fakültəsini tamamlayıb. Təhsilini Sankt-Peterburq (Leninqrad) Fiziki-Texniki Institutunun aspiranturasında davam etdirib. Fizikanın yarımkeçiricilər sahəsində namizədlik işi yazıb. Elmi rəhbəri görkəmli sovet fiziki, yarımkeçirici lazerin yaradıcılarından biri, A. I. Ioffenin tələbəsi Solomon Meeroviz Rıvkin olub.

60–70-ci illər lazer fizikasının yüksək sürətlə inkişafı dövrü idi. Elmin bu sahəsi gənc alimin diqqətini cəlb etdi və onun elmi taleyini müəyyənləşməsində mühümi rol oynadı. FTI direktoru V. R. Konstantinovun təqdimatı əsasında о, fəal şəkildə lazer şüalarının bərk cisimlərlə qarşılıq təsiri ilə məşğul olub. V. Salmanov əsasən lazer texnikası və kosmik uzuş aparatları sahəsində mühümi elmi və praktiki əHəmiyyət kəsb edən şəffaf dielektriklərin və yarımkeçiricilərin optik dağılması mexanizmi və məkan-zaman ginetikasının xarekterinin sistemli öyrənilməsinə böyük töfHələr verib. Alimin elmi fəaliyyətinin növbəti mərHələsi yarımkeçiricilərdə qeyri-xətti optik qeyri-taraz proseslərin tədqiqatını əhatə edir. Onun apardığı tədqiqatların praktikaya tətbiqi nəticəsində yarımkeçirici lazerlər tez fəaliyyət göstərən detektorlar, optik modulyatorlar və digər optoelektron ciHazlar yaradılıb.

V. Salmanov sonrakı illərdə qazandığı böyük elmi naillətlər sıx əməkdaşlıq etdiyi alimlərdən Nobel mükafatı laureatı C. I. Alferov, akademiklər A. R. Reqel, N. B. Abdullayev, V. M. Şeynkman, İ. D. Yaroşetski, D. Vişakas, S. I. Radautsan tərəfindən yüksək qiymətləndirib. V. Salmanov bir monoqrafiyanın, respublikamızda, eləcə də Rusiya, Amerika, İngiltərə, Almaniya, Hollandiya, Zexoslovakiya, Hindistanda zıxan beynəlxalq curnallarda zap olunmuş 150 elmi məqalənin müəllifidir.

Görkəmli alim hazırda elmi maraq dairəsini genişləndirərək lazer spektoskopiyasının bir sıra vacib istiqamətləri üzrə məhsuldar şəkildə işləməkdə davam edir. V. Salmanov 1969-cu ildə namizədlik, 1979-cu ildə isə doktorluq disertasiyası müdafiə edib. 1967-ci ildən bəri zalışdığı Bakı Dövlət Universitetində 1983-cü ildən fizika kafedrasının professorudur. Alim bütün fəaliyyəti dövründə elmi kadrların Hazırlanması istiqamətində də zalışıb. О, bu gün də tələbələrlə və magistrantlarla məşğul olur. V. Salmanovun müasir fizikada öz yerini qazanmış müHazirələri və yeni tədris metodları Həmişə böyük maraq oyadıb. Onun rəhbərliyi ilə 30-a yaxın aspirant və magistrant dissertasiya işi müdafiə ediblər. Onların arasında Misir, Əlcəzair, Iran, Vyetnam kimi xarici ölkələrin də vətəndaşları olub.

V. Salmanovun xaricdəki pedoqoji fəaliyyəti ayrıca qeyd edilməlidir. 1982–1986-cı illərdə о, Kiyev Dövlət Universitetində və Monpelye Universitetində (Fransa) dil üzrə Hazırlıq kezdikdən sonra Əlcəzair Demokratik Respublikasında Sidibel Abbes Universitetinin fizika kafedrasına rəhbərlik edib. Eyni vaxtda alim bu şəhəridə sovet missiyasının rəhbəri kimi zalışıb. Alim 1992–1998-ci illərdə Təbriz Universitetində fizika üzrə elmi məsləhətzi vəzifəsində zalışıb. Hazırda Təbriz Universitetində professor V. Salmanovun lazer spektrokоpiyası sahəsi ilə bağlı yaratdığı elmi məktəb fəaliyyət göstərir.

1. Q. B. Abdullaev, E. Yu. Salaev, Salmanov V. M. Vzaimodeystvie lazernoqo izluçeniya s poluprovodnikami A3B6, İzdatelstvo "Elm", Baku, 1979.
2. M. K. Kerimov, A. Ş. Mextiev, Salmanov V. M. Sovpemennaya optika полупроводникov, İzdatelstvo "Elm", Baku, 2006.
3. AMEA-nın akademiki M. İ. Əliyev, V. M. Salmanov, İ. M. Əliyev – İngilis-rus-azərbaycan fizika terminləri lüğəti 9000 sözdən ibarət, Bakı "Elm"-2010
4. A. H. Kazımzadə, V. M. Salmanov, A. A. Salmanova, L. H. Həsənova, Yarımkeçirici opto və fotoelektronika dərs vəsaiti, Bakı Universiteti" nəşriyyatı, 2013,256 səh.
5. Кязым-заде А. Г. Салманов В. М. Джафаров М. А. Гусейнов А. Г. Мамедов Р. М. Практикум по физике полупроводников dərs vəsaiti, Bakı "Müəllimi" nəşriyyatı, 2013,434 səh.
6. A. H. Kazımzadə, V. M. Salmanov, A. Z. Abasova, M. Ə. Cəfərov, Ə. H. Hüseynov, L. H., Həsənova, R. M. Məmmədov, S. Ə. Cahangirova, Ə. Z. Məhəmmədov Yarımkeçiricilər üzrə Praktikum dərs vəsaiti, Bakı "Müəllimi" nəşriyyatı, 2013,404 səh.
7. N. F. Qəhrəmanov, Y. Y. Hüseynov, V. M. Salmanov, R. M. İsmayılov- Kvant elektronikasından laboratoriya işləri dərs vəsaiti, SDU nəşriyyatı,2013, 170 səh.
8. A. H. Kazımzadə, V. M. Salmanov, Ə. H. Hüseynov, M. Ə. Cəfərov, L. H. Həsənova, R. M. Məmmədov – Yarımkeçiricilər fizikasından məsələlər. dərs vəsaiti, "Müəllim nəşriyyatı" Bakı-2014.

1. В. М. Салманов, А. Г. Кязым-заде, АГ. Мохтари, В. Дадашова, А. А. Агаева. Электролюминесценция и фототриггерный эффект в монокристаллах твердых растворов GaSxSei-x Физика и техника полупроводников, том 42,вып.5, 2008 (Баку) стр.532–535
2. Salmanov V. M., А. Г. Кязым-заде, А. А. Агаева, АГ. Мохтари. Фотопроводимость монокристаллов GaSe при высоких уровнях оптического возбуждения. Неорганические материалы, том 44,№ 4,2008 стр. 1–5
3. Kyazym-zade A. G. A. A. Salmanova А. М. Alieva R. Z. Ibaeva- Photoconductivity and Luminescence in GaSe Crystals at High Level s of Optical Excitation. institute of, National Academy of Sciences, Azerbaijan,2009 səh.289–292
4. Salmanov V. M., А. Г. Кязым-заде,М. А. Джафаров — Фотоэлектрические преобразователи солнечной энергии CdTe/CdS/CdZnS. Beynəlxalq konfrans, Kazaxıstan, Aktau şəh.20–22 yanvar,2011 expo-17, səh.40–45
5. Salmanov V. M.,А. М. Алиева, А. А. Салманова — Наночастицы селенида галлия. Известия НАНО 2011.стр.20–27
6. V. M. Salmanov M. İ. Əliyev, A. M. Əliyeva, H. B. İbrahimov, -GaSe nanozərrəciklərinin optik və lüminessensiya xassələri. Azerbaijan Journal of Physics. Fizika. Vol. XIX, number 2 section Az. July, 2013 p.30–32
7. Салманов В. М., Кязым-заде А. Г., Алиев И. М., Салманова А. А., Гусейнов А. Г., Р. М. Мамедов — Влияние анизотропии и нелинейного поглощения на фотопроводимость кристаллов GaSe при лазерном возбуждении AMEA-nın xəbərləri fizika-texnika və riyaziyyat elmləri seriyası, fizika və astronomiya 2014 № 2, səh.10–15
8. Салманов В. М., Кязым-заде А. Г., Гусейнов А. Г., Гасанова Л. Г. Оптические нелинейности в кристаллах GaSe и InSe при лазерном возбуждении Оптика и спектроскопия, 2014, том 116,№ 4,с.130–133
9. V. M. Salmanov, A. G. Huseynov, L. G. Hasanova, R. M. Mamedov The Effect of Laser Annealing on the Dynamics of Defects in the CrystalLattice of the Cu3Ga5Se9 Single Crystal International Journal of Engineering & Technology IJET-IJENS Vol:14,2014 № 01,1–7
10. А. Г. Кязым-заде, В. М. Салманов, А. Г. Гусейнов, А. А. Салманова, Р. М. Мамедов, А. А. Джавадзаде — Просветление в области экситонного резонанса в слоистых кристаллах GaSe . Оптика и спектроскопия, 2014, том 117,№ 3,

• Ənvər Çingizoğlu. Kərimbəyovların bir qolu. "Soy" elmi-kütləvi dərgi, 2007, № 1, səh.31–39;
• Ənvər Çingizoğlu. Kərimbəyovların bir qolu. II yazı. "Soy" elmi-kütləvi dərgi, 2008, № 1, səh.23–27;
• Ənvər Çingizoğlu. Kərimbəyovların bir qolu. III yazı. "Soy" elmi-kütləvi dərgi, 2011, № 2, səh.12–21.