Veelzevul və ya Velzevul (ivr. בעל זבוב, Baal-Zevuv, hərf. "«Milçəklər ağası»")[1] — "Əhdi-cədid"də cinlərin ağasının adı.[2] Veelzevul müxtəlif mədəniyyətlərdə və dini sistemlərdə fərqli cür təqdim olunsa da, əsasən pislik, yalan və yıxılma ilə əlaqələndirilir.
Veelzevul | |
---|---|
![]() | |
![]() |
Veelzevul adı qədim Fələstindəki "Baal-zəbub" adından götürülmüşdür.[3] "Baal" Kənanda pərəstiş edilən bir tanrı idi, "zəbub" isə milçək mənasını verirdi. Bu birləşmə "Milçəklər ağası" və ya "Milçəklərin tanrısı" kimi tərcümə oluna bilər. Ekron şəhərinin əhalisi "Veelzevul" adlı tanrıya sitayiş edirdilər.[4][5][6][7]
Samariyanın şimalındakı Zububa ərəb kəndi Kənanlı-Nabati tanrısı Baal Zebubun adını qoruyub saxlayır.[8]
Xristianlıqda "Veelzevul" ən çox şeytan və onun xidmətçiləri ilə əlaqələndirilir. "Əhdi-cədid"də "Veelzevul" cəhənnəmi idarə edən 7 iblisdən biri olaraq qeyd edilir və şeytani qüvvələrin rəhbəri kimi təsvir edilir. O həmçinin, yalan, pislik və insanların ruhlarını əzmək məqsədilə bir çox dəhşətli fəlakətləri həyata keçirən bir fiqur kimi təqdim edilir. Veelzevul xristianlıqda şeytanın ən güclü xidmətçilərindən biri olaraq qəbul edilir və insanların ruhlarını kirlətməyi hədəf alır. İncildəki bəzi hekayalərdə qeyd olunmuşdur ki, Veelzevul milçəkləri cəmləşdirmiş, nəticədə ətrafdakı insanlara zəhərli təsir göstərmiş və onları məhv etmişdir.[9][10]
İslamda "Veelzevul"un adı geniş şəkildə tanınmasa da, bəzi mənbələrdə onun şeytanla əlaqələndirildiyi bildirilir. "Veelzevul" bəzi islam demonoloji təlimlərində, insanları yalana təhrik edən və onların pis əməllərə yönəldilməsində əhəmiyyətli rol oynayan bir fiqur olaraq təsvir edilir.[11]
For etymological reasons, Baal Zebub must be considered a Semitic god; he is taken over by the Philistine Ekronites and incorporated into their local cult.
Βεελζεβούλ, ὁ indecl. (v.l. Βεελζεβούβ and Βεεζεβούλ W-S. § 5, 31, cp. 27 n. 56) Beelzebul, orig. a Philistine deity; the name בַּעַל-זְבוּב means Baal (lord) of those who are capable of flying (4 Km 1:2, 6; Sym. transcribes βεελζεβούβ; Vulgate Beelzebub; TestSol freq. Βεελζεβούλ,-βουέλ).
1. According to 2 Kgs 1:2–6 the name of the Philistine god of Ekron was Lord of the Flies (Heb. ba'al zeaûḇ), from whom Israel's King Ahaziah requested an oracle.
The etymology of Beelzebul has proceeded in several directions. The variant reading Beelzebub (Syriac translators and Jerome) reflects a long-standing tradition of equating Beelzebul with the Philistine deity of the city of Ekron mentioned in 2 Kgs 1:2, 3, 6, 16. Baalzebub (Heb ba˓al zĕbûb) seems to mean "lord of flies" (HALAT, 250, but cf. LXXB baal muian theon akkarōn, "Baal-Fly, god of Akkaron"; Ant 9:2, 1 theon muian).