Böyük Xorasan[1] (pəhl. Xwarāsān; fars. خراسان, [xoɾɒːˈsɒːn] ( dinlə)) və ya Xəvər-zəmin[2] — Qərbi və Orta Asiya arasında İran yaylasında tarixi şərq regionu. Sasani imperiyasından bəri yazılı mənbələrdə adı çəkilmişdir və Böyük İranın bir hissəsidir. İslam dövründə Böyük Xorasan İranda hazırda mövcud olan üç Xorasan vilayətindən çox daha böyük əraziləri əhatə edirdi.[3] Region Əfqanıstan, İran, Türkmənistan, Özbəkistan və Tacikistanın hissələrini birləşdirmişdir.[3][4]
Böyük Xorasan | |
---|---|
|
|
![]() |
|
![]() |
Xorasan adı farscadır və Baktriya dilindəki "Miirosan" sözündən götürülmüşdür,[5] mənası "günəşin çıxdığı yer" və ya "şərq vilayəti"dir.[6][7] Bu ad ilk dəfə Sasanilər imperiyası dövründə şərqdə yerləşən Fars vilayətinə verilmişdir və son orta əsrlərdən qonşu Mavəraünnəhrdən fərqli olaraq istifadə edilmişdir.[8][9][10]