Mehmet Nuri Yamut (1890, Saloniki – 5 iyun 1961, İstanbul), Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Baş Qərargah rəisi (1949, 1950–1954).
Nuri Yamut | |
---|---|
![]() | |
5 iyun 1950 – 10 aprel 1954 | |
Əvvəlki | Əbdürrəhman Nafiz Gürman |
Sonrakı | Nurəddin Baransel[d] |
3 yanvar 1949 – 10 iyun 1949 | |
Əvvəlki | Salih Omurtak |
Sonrakı | Əbdürrəhman Nafiz Gürman |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1890 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 5 iyun 1961(1961-06-05) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Partiya | |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | əsgər, siyasətçi |
Rütbəsi | general |
![]() |
1908-ci ildə Hərbi Akademiyanı leytenant rütbəsi ilə bitirmişdir. Manastır 6. Korpus 50. Alay 3. Eskadronda olarkən 1912-ci ildə tutuldu. Əsirlikdən qayıdaraq 1913-cü ildə Hərbi Akademiyaya daxil oldu. 1 il oxuduqdan sonra təhsilini tərk edib Ordu sıralarına girdi. Balkan müharibəsinə və Birinci Dünya müharibəsinə qatıldı. 1919-cu ildə yenidən başladığı akademiya təhsilini 1920-ci ildə bitirib Kadr oldu. Eyni tarixdə Anadoluya getdi və Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsində iştirak etdi. Gümüş mükafatı, Alman Dəmir Salip ordeni və İstiqlal medalına sahibdir. 1935-ci ilə qədər müxtəlif qərargah və qoşunlarla Əfqanıstanda xidmət etmişdir.
1935-ci ildə general mayor, 1936-cı ildə general-leytenant, 1939-cu ildə general-polkovnik və 1945-ci ildə dörd ulduzlu general rütbəsinə yüksəldi. yüksəldi. Tuğgeneral rütbəsi ilə 9. General-mayor rütbəsi ilə 9-cu və 57-ci Diviziya Diviziya Briqada Komandanlığı etdi. Diviziya Komandanlığı, 2. və 12. Diviziya, Korpus Komandirliyi və 2. və 1. Ordu Komandirliyində xidmət etdi.
Gelibolundakı 2. korpusun komandiri olduğu müddətdə 1943-cü ildə Alçıtəpə kəndindəki Saros körfəzinə baxan bir təpədə 10000 öldürülmüş insanın şərəfinə tikdirmək üçün İstanbuldakı iki evini satdı. Sümüklərinin toplandığı və mərmər döşəmənin altına basdırıldığı deyilsə də, abidə Milli Müdafiə Nazirliyinin ödənişi çərçivəsində inşa edildi.[1]
3 yanvar 1949-cu ildə Quru Qoşunları Komandanlığına təyin edildi. 1949-cu il iyulun 1-dək Baş Qərargah rəis müavini vəzifəsində çalışıb. Baş Qərargah rəisi vəzifəsinə 6 iyun 1950-ci ildə yenidən təyin edilmiş 10 aprel 1954-cü ildə öz xahişi ilə təqaüdə çıxmışdır.
Parlamentin X. və XI. çağırış İstanbul Millət vəkili omuşdur. Millət vəkili olduğu müddətdə, 27 May çevrilişindən sonra həbs olundu. Həbs zamanı döyüldüyü iddia edilir. Daha sonra Yassıada Məhkəməsində öldü.